Organizacja podkreśliła, że śledztwo musi być przeprowadzone w sposób niezależny oraz wyraziła troskę o jego zakres i prawidłowość przebiegu. Byli członkowie rządu mieli rzekomo oświadczyć, że chcą rozmawiać ze śledczymi, jednak ich zeznania będą ograniczone przez polskie prawo mówiące o zachowaniu tajemnicy państwowej. To oznacza, że zakres prokuratorskiego śledztwa ograniczy się do przestępstw z artykułu 231 Polskiego Kodeksu Karnego, obejmując tylko wysokich urzędników publicznych, którzy przekroczyli swoje uprawnienia. Natomiast osoby przetrzymywane w tajnych więzieniach CIA były ofiarami -wymuszonych zaginięć- oraz tortur, co uznane byłoby za przestępstwa według prawa międzynarodowego.
Żądania Amnesty International:
Polski rząd musi wszcząć niezależne, bezstronne i efektywne śledztwo, udostępniając śledczym wszystkie niezbędne materiały i informacje mogące mieć wpływ na rezultaty postępowania, które będzie w stanie odpowiedzieć na pytanie czy tajne więzienia CIA znajdowały się w Polsce i, jeśli tak było, to jakich środków używano w celu ich założenia i utrzymania.
Prokuratura musi zostać wyposażona w odpowiedni zestaw narzędzi umożliwiających przeprowadzenie niezależnego śledztwa. W jego wyniku zbadane i zweryfikowane muszą zostać pojawiające się coraz częściej zarzuty popełniania przestępstw nielegalnego przetrzymywania, torturowania lub innego rodzaju złego traktowania więźniów na terytorium Polski.
W obliczu groźby niewyjaśnienia tajemnicy tajnych więzień CIA, które rzekomo prowadzone były na terenie Polski, prokuratura powinna zbadać wszystkie dowody i zdecydowanie potwierdzić lub zaprzeczyć pojawiającym się doniesieniom. Ponadto zbadane powinno być zaangażowanie wszystkich osób, niezależnie od pochodzenia czy kraju zamieszkania, w tworzenie, ukrywanie oraz prowadzenie zezwalania na utrzymywanie tajnych więzień. Organ śledczy musi w odpowiedni sposób informować o wynikach śledztwa oraz pojawiających się zarzutach o łamanie praw człowieka na terenie tajnych więzień.
Tło
Gra na zwłokę powoli dobiega końca. W sieprniu 2008 roku polskie media donosiły o notatce sporządzonej przez służby specjalne, w której potwierdzano istnienie tajnych więzień CIA na terenie Polski. Z notatką miało się zapoznać kilku urzędników państwowych w 2006 roku. Zarzuty istnienia tajnych więzień CIA w Europie Wschodniej po raz pierwszy pojawiły się na łamach Washington Post w listopadzie 2005; inne media oraz Human RightsWatch wskazały później Polskę jako jeden z krajów, na terenie którego CIA prowadziła tajne więzienia.
Wcześniej w 2005 Amnesty International przeprowadziła wywiad z trzema Jemeńczykami, którzy byli przetrzymywani w tajnych więzieniach. Twierdzili oni, że byli przetrzymywani w Europie. Relacje uprzednio aresztowanych z innych krajów były podobne.
W 2007 roku Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy potwierdziło w raporcie, że -istnieje wystarczająca liczba dowodów potwierdzających, że tajne więzienia stworzone przez CIA istniały w Europie w latach 2003-2005. Zarzuty te w szczególności dotyczą Polski oraz
Rumunii-.
Rząd polski zarządził wewnętrzne śledztwo w listopadzie i grudniu 2005. Przeprowadziła je Sejmowa Komisja ds. Służb Specjalnych, jednak nie opublikowano ani rezultatów ani metodyki prowadzonego śledztwa. Pomimo tego rząd stwierdził, że -bezsprzecznie- tajne więzienia w Polsce nie istniały.
Tłumaczył Łukasz Ponikiewski
