Wprowadzenie zmian zawartych w obywatelskim projekcie ustawy naruszyłoby w szczególności prawo kobiet do poszanowania godności i prywatności oraz do wolności od okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania.
– Przyjęcie przedstawionego projektu ustawy oznaczałoby w praktyce odebranie kobietom prawa do decydowania w przypadkach, gdy dziecko nie przeżyje dłużej niż kilka godzin bądź dni lub kiedy będzie wymagało intensywnej opieki przez całe życie – powiedziała Draginja Nadaždin, dyrektorka Amnesty International Polska. – Polska jest sygnatariuszem wielu umów międzynarodowych w zakresie przestrzegania i ochrony praw człowieka, które dają kobiecie w takich sytuacjach prawo wyboru. Dlatego należy zadbać, aby w pełni wywiązywała się ze swoich zobowiązań.
Bezpośrednim rezultatem przyjęcia obywatelskiego projektu ustawy byłoby pozbawienie kobiet możliwości przerywania ciąży w sytuacjach, kiedy występuje prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu lub nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. Według badania CBOS z grudnia 2012 roku 61 procent Polaków popiera prawo do aborcji w takiej sytuacji.
Polska przyjęła międzynarodowe traktaty praw człowieka, które gwarantują kobietom dostęp do seksualnych i reprodukcyjnych usług medycznych, w tym legalnej i bezpiecznej aborcji. Specjalny sprawozdawca ONZ ds. prawa do zdrowia fizycznego i psychicznego wyjaśnił w maju 2009 roku, że Polska jest zobowiązana do “poszanowania nienaruszalności fizycznej i prawa do decydowania o własnym ciele [,które] należą do podstawowych praw wszystkich ludzi, również kobiet. Nie ulega wątpliwości, że ostateczną decyzję o urodzeniu dziecka powinna podejmować zainteresowana kobieta”.
Badania Amnesty International pokazały, że zaostrzanie prawa regulującego dostęp do aborcji zmusza kobiety i dziewczęta w ciąży do szukania pomocy w nielegalnych ośrodkach aborcyjnych, w których warunki sanitarne mogą zagrażać ich życiu i zdrowiu.
Informacje dodatkowe:
Polskie prawo dopuszcza możliwość przerywania ciąży w trzech przypadkach: gdy istnieje zagrożenie dla życia kobiety, w przypadku stwierdzenia poważnej i nieodwracalnej wady płodu lub nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu oraz gdy zachodzi podejrzenie, że ciąża jest wynikiem czynu zabronionego.
Trzy Komitety ONZ ds. praw człowieka kilkakrotnie wzywały Polskę do podjęcia kroków w celu zaprzestania naruszania praw kobiet i dziewcząt w obszarze zdrowia, praw seksualnych oraz reprodukcyjnych.
- W 2010 roku Komitet Praw Człowieka ONZ wyraził zaniepokojenie w związku z brakiem możliwości dostępu kobiet do usług medycznych, w tym doradztwa antykoncepcyjnego, badań prenatalnych oraz możliwości przerywania ciąży. Komitet zwrócił również uwagę na dużą liczbę nielegalnych aborcji, oraz udokumentowane przypadki śmierci kobiet w wyniku dokonania nielegalnych aborcji.
- W 2009 roku Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych ONZ wyraził zaniepokojenie faktem, iż Polska nie gwarantuje kobietom dostępu do usług medycznych, szczególnie w obszarze związanym ze zdrowiem seksualnym i reprodukcyjnym. Komitet zwrócił uwagę na alarmującą liczbę nielegalnych aborcji, jakich dokonuje się w Polsce i wezwał do egzekwowania obowiązującego prawa.
- W 2007 roku Komitet ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji wobec Kobiet wezwał Polskę do zapewnienia możliwości dokonania aborcji kobietom, którym ona prawnie przysługuje.
Ostatnia propozycja zmian zaostrzających ustawę o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży trafiła do Sejmu w 2011 roku i została odrzucona.