“Aktywizm to dla mnie ludzie, wrażliwość, troska o drugiego człowieka, zmiana, nadzieja, wiara w lepsze jutro, misja, dążenie do pokoju i równości, spełnienie” – mówi Agata Matczuk, aktywistka Grupy Lokalnej Amnesty International Trójmiasto.
Jak trafiłaś do Grupy Lokalnej?
Idee aktywizmu i pomocy innym były mi bliskie od czasu liceum. Byłam wtedy zaangażowana w działania Samorządu Uczniowskiego sopockiej „Jedynki”. Organizowałam akcje i zbiórki o charakterze charytatywnym i zaczęłam uświadamiać sobie, że to także we mnie jest możliwość zmiany.
Do Grupy Lokalnej Amnesty International w Trójmieście dołączyłam ponad dwa lata temu. Zobaczyłam informację o spotkaniu rekrutacyjnym i tknięta impulsem uznałam, że chcę i „powinnam” na nie pójść. W dniu spotkania dla nowych osób Amnesty International Trójmiasto weszłam do jednej z sal przestrzeni Solidarność Codziennie znajdującej się w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku. Niemal od razu po rozpoczęciu spotkania wiedziałam, że to moje miejsce – miejsce, w którym będę mogła się uzewnętrznić. Amnesty International zdecydowanie zdeterminowało moje plany na przyszłość, a jako swoją przyszłość widzę działanie w obszarze praw człowieka, pomocy innym i wszelkich inicjatyw podejmowanych na rzecz innych ludzi. Podczas spotkania poznałam inspirujące osoby, które podzielają tożsame z moimi wartości oraz które niesprawiedliwość na świecie traktują osobiście. Co więcej, spotkałam się wtedy z ogromną otwartością. Obecnie ważnym jest dla mnie tworzenie Grupy w ten sposób, aby wszyscy czuli się w niej dobrze, tak jak ja się w niej poczułam dzięki osobom, które koordynowały ją wcześniej.
Uważam, że przyjście na to spotkanie było jedną z najlepszych decyzji w moim życiu. Rok później prowadziłam spotkanie dla nowych osób jako Koordynatorka Grupy Lokalnej. Ten rok pomiędzy był dla mnie przełomowy.
Działasz także w stowarzyszeniu studentów i absolwentów prawa ELSA w Gdańsku. Czy mieliście jako Grupa Lokalna z Trójmiasta okazję współpracować?
Z Grupą Lokalną Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa ELSA Gdańsk łączy nas bliska współpraca. Wizją ELSA jest „sprawiedliwy świat, w którym szanuje się godność ludzką i różnorodność kulturową”. Amnesty International walczy o świat, w którym każdy człowiek może korzystać ze wszystkich praw zawartych w Powszechnej deklaracji praw człowieka. Wspólnie dążymy do sprawiedliwego świata, w którym wszystkie prawa człowieka są w pełni szanowane.
Współpracujemy przede wszystkim przy projekcie Trójmiasto Robi Dobro ELSA Gdańsk. Celem projektu, którego pierwszą edycję miałam przyjemność koordynować w ubiegłym roku, jest promocja wszelkiego rodzaju działań na rzecz praw człowieka, społeczeństwa obywatelskiego, edukacji oraz klimatu w naszej lokalnej społeczności. Ideą projektu jest działanie ponad podziałami, wychodzące z założenia, że razem możemy więcej. Jego istotę stanowi edukacja, budowanie nowych więzi społecznych oraz wspieranie osób narażonych na wykluczenie. Razem z ELSA Gdańsk współpracowaliśmy m.in. przy ELSA Day „NIE dla mowy NIEnawiści”, warsztatach antydyskryminacyjnych, Maratonach Pisania Listów, spotkaniu z okazji 30-lecia Amnesty International Polska oraz przy różnego rodzaju prelekcjach. Połączyliśmy siły także podczas dwóch kampanii społecznych. Dla Grupy Lokalnej z Trójmiasta to bardzo cenna i wartościowa współpraca.
Uważam, że słowo „wspólnie” jest istotą działania i dążenia do zmiany. To właśnie we wspólnym działaniu tkwi zmiana.
Czym jest dla Ciebie aktywizm?
Aktywizm to dla mnie ludzie, wrażliwość, troska o drugiego człowieka, zmiana, nadzieja, wiara w lepsze jutro, misja, dążenie do pokoju i równości, spełnienie. Stanowi możliwość wyrażenia siebie oraz uzewnętrznienia ważnych dla mnie wartości, którymi są równość, wolność, solidarność, godność, otwartość i wzajemna akceptacja. Myśląc o aktywizmie, widzę także mój ukochany Gdańsk, ponieważ to właśnie tutaj, w mieście wolności, solidarności, równości i dialogu społecznego ukształtował się mój aktywizm oraz wartości i idee, które mi przyświecają.
Aktywizm to dla mnie także osoby zaangażowane społecznie, które działają dla szeroko pojętego dobra każdego człowieka. Osoby, które swoimi czynami bądź przyjętym stylem życia dążą do tego, aby świat stawał się lepszym miejscem. Osoby, którym zależy na tym, aby dążyć do solidarności społecznej i aby zniwelować wszelkie nierówności i dyskryminację. Zdecydowanie to inspirujący ludzie sprawili, że moja aktywistyczna droga potoczyła się w taki sposób.
Aktywizm jest dla mnie także dążeniem do pokoju. XIV Dalajlama twierdził, że „pokój może panować tylko tam, gdzie respektowane są prawa człowieka, gdzie ludzie mają zapewnione wyżywienie oraz gdzie jednostki i narody są wolne”. Nie potrafię wyobrazić sobie pokoju bez poszanowania godności każdego człowieka. Pokój nie będzie istnieć, dopóki prawa każdej jednostki nie będą przestrzegane. Aktywizm stanowi także nadzieję i wiarę w to, że w przyszłości (bliższej lub dalszej, choć mam nadzieję, że w bliższej) będziemy jako ludzie dla siebie, a nie przeciw sobie. Być może dla niektórych osób zabrzmi to idealistycznie, biorąc pod uwagę obecną sytuację i w kraju, i na świecie, jednak całą sobą wierzę w świat, w którym panuje pokój i zagwarantowane są podstawowe prawa. W świat, w którym nie ma nierówności, podziałów i nienawiści. Wierzę również w dobroć ludzi – w to, że każdy może być dobry dla drugiego człowieka, i – co równie ważne – w każdym człowieku dostrzegać człowieka. Trzeba mieć swoje ideały, wierzyć w nie i do nich dążyć. Chciałabym, aby te stały się realne.
Jak wygląda struktura Waszej Grupy Lokalnej?
Grupę Lokalną Amnesty International Trójmiasto tworzy czterdzieści jeden osób – aktywistek, aktywistów i osób aktywistycznych. Bez tych osób, bez ich zaangażowania i chęci zmienienia świata na lepsze, działanie Grupy Lokalnej nie byłoby możliwe. To jednostki tworzą Grupę, a każda z nich jest wyjątkowa, niezwykła, inspirująca i wnosi do Grupy niepowtarzalną wartość. Koordynacją Grupy zajmują się także Paulina Cienkowska – Koordynatorka ds. administracyjnych oraz Piotr Kamiński – Koordynator ds. finansowych. Ważnymi osobami dla koordynowania Grupy Lokalnej są także Marta Szczypińska, Marta Wróblewska, Kasia Bebyn oraz Kuba Jachimowski.
W naszej Grupie wyodrębniliśmy Zespół Edukacyjny, którego liderką jest Weronika Lenkiewicz. Tworzy go dwanaście osób. Nasi edukatorzy, edukatorki oraz osoby edukatorskie przeprowadzają różnego rodzaju działania, które mają na celu zwiększenie wiedzy o prawach człowieka. Wspólnie stworzyliśmy ofertę edukacyjną składającą się z warsztatów oraz prelekcji, które z chęcią przeprowadzimy. Jesteśmy otwarci dla szkół oraz innych instytucji na terenie całego Trójmiasta (i okolic), które chciałyby z nami współpracować i zorganizować zajęcia z zakresu praw człowieka. Chcielibyśmy w przyszłości stworzyć też drugą edycję Akademii Praw Człowieka.
Całą grupą angażujemy się w różne działania aktywistyczne – nasz udział w nich koordynuje Krystian Kosiński. Ważnym jest dla nas, aby być w przestrzeni publicznej na protestach, na demonstracjach, na wydarzeniach społecznych, aby wychodzić na ulice Gdańska i rozmawiać z osobami o prawach człowieka, aby zbierać podpisy pod petycjami, organizować Maratony Pisania Listów i wiele innych form wydarzeń, kampanii i aktywności.
Aktywizm i edukacja przenikają się ze sobą, łączą się. Wspólnie z wymienionymi osobami tworzymy Zespół Koordynacyjny. Działanie wszystkich osób jest nieocenione. Najchętniej podziękowałabym tutaj imiennie każdej osobie, która tworzy naszą Grupę Lokalną, ale niestety jest to niewykonalne. Jako Koordynatorka scalam wszystkie działania naszej Grupy, jednak tworzą ją ludzie – każdy_a z osobna, by działać wspólnie. Jeśli chcecie do nas dołączyć – odezwijcie się proszę na fanpage na Facebooku – Amnesty International Trójmiasto bądź e-mailowo na [email protected].
Fot. Marek Ryćko, zdjęcie zrobione podczas Cafe Iustitia z Draginją Nadaždin w Oliwskim Ratuszu Kultury, 3 marca 2020 r.
Chcesz dowiedzieć się jak możesz włączyć się w nasze działania? Odwiedź: www.amnesty.org.pl/uwaga-akcja/grupy-lokalne/ i znajdź najbliższą grupę lokalną Amnesty International.