Obecni:
Zarząd:
Piotr Choroś
Kinga Dąbrowska
Anna Dzierzgowska
Dorota Flak
Małgorzata Lamperska
Wojciech Makowski
Komisja Rewizyjna: Michał Stela
Biuro:
Dyrektor Stowarzyszenia Małgorzata Zdunek,
koordynator kampanii Jacek Białas
1. Przyjęcie porządku dziennego:
Przyjęto następujący porządek spotkania:
1. Przyjęcie porządku dziennego
2. Raport o stanie członkostwa
3. Biuro
4. Ewaluacja pracy dyrektor stowarzyszenia
5. Wydarzenia w Krakowie
6. Struktury pośrednie
7. Piętnastolecie AI w Polsce
8. Umowy wolontariackie
9. Komisja Rewizyjna
10. Grupy a 1%
11. Wyjazdy planowane
12. Sprawy różne
2. Raport o stanie członkostwa
Zarząd przyjął czterdzieścioro pięcioro nowych członków i członkiń (uchwała 1/I/05).
Dwie osoby zostały zwolnione ze składek
Obecnie Stowarzyszenie liczy 1232 (tysiąc dwieście trzydzieści dwoje) członków i członkiń.
Czterdzieści pięć osób płacących pełną składkę odnowiło członkostwo.
Część osób opłaciło składkę trzyletnią; jest to rozwiązanie mało korzystne dla Stowarzyszenia, ponieważ utrudnia szacowanie dochodów w przyszłych latach.
3. Biuro
Warunkiem otrzymania przez Stowarzyszenie lokalu na Pięknej 66A było zakupienie wierzytelności, związanej z tym lokalem: Stowarzyszenie zakupiło od miasta dług w wysokości 100 tys. (z długu wynoszącego 240 tys.), co oznacza, że oprócz czynszu co miesiąc Stowarzyszenie spłaca ratę długu (1000 zł. miesięcznie). Zaletą tego rozwiązania jest między innymi to, że daje to Stowarzyszeniu pewność, że przez osiem lat (czas spłacania długu) Stowarzyszenie na pewno nie straci lokalu.
Istnieje prawna możliwość sprzedaży długu firmie windykacyjnej. Zarząd zasięgnie w tej sprawie opinii prawnej.
10.02.05 odbędzie się w biurze na Pięknej 66 A bankiet powitalny. Podczas bankietu zostanie zorganizowane między innymi zbieranie zdjęć do fotopetycji.
Wcześniej tego samego dnia odbędzie się zorganizowane przez Natalię Szczucką spotkanie lobbystów z UE. Na to spotkania a także na sam bankiet przyjeżdżają goście z zagranicznych sekcji/struktur, w tym ze Słowacji, z Węgier, Czech, Niemiec. Przyjeżdża także Julia Sherwood.
4. Ewaluacja pracy dyrektor stowarzyszenia
Zarząd przeprowadził ewaluację pracy dyrektor Stowarzyszenia i wyraził zadowolenie z jej pracy. Szczegółowe wyniki ewaluacji prezeska zarządu przekaże dyrektor Małgorzacie Zdunek.
5. Wydarzenia w Krakowie
Jacek Białas, Anna Dzierzgowska i Małgorzata Lamperska przedstawili zarządowi przebieg wydarzeń przed i podczas manifestacji, która odbyła się w Krakowie 26 stycznia.
W dyskusji podkreślone zostało, że zarząd w dobrej wierze wyraził zgodę na udział grup AI w demonstracjach związanych z przyjazdem prezydenta Putina do Oświęcimia, podkreślając, że nasz udział nie oznacza, że protestujemy przeciwko wizycie prezydenta Rosji w Oświęcimiu, a jedynie, że przy okazji tej wizyty pragniemy przypomnieć o sytuacji praw człowieka w Czeczenii. Dwa dni przed demonstracją odbyła się w Warszawie konferencja prasowa, podczas której organizatorzy demonstracji zapewniali, że będzie ona miała przebieg pokojowy i że organizatorzy nie chcą w żaden sposób zakłócać przebiegu obchodów rocznicy wyzwolenia obozu zagłady w Oświęcimiu.
Przebieg demonstracji, a przede wszystkim reakcja policji, okazały się zaskoczeniem.
Zatrzymanie przez policję działaczy AI na dwadzieścia cztery godziny stanowi jeden z najpoważniejszych kryzysów w historii polskiej AI, tym bardziej, że jak się okazało, Stowarzyszenie nie ma przygotowanych procedur reagowania w sytuacjach kryzysowych.
W tej sytuacji postanowiono:
– materiały, dotyczące przebiegu demonstracji (przede wszystkim raport Wolnego Kaukazu dotyczący przebiegu demonstracji i akcji policji oraz informacje z Gazety Wyborczej) zostaną przekazane do Międzynarodowego Sekretariatu;
– jeśli działacze AI zatrzymani przez policję zechcą składać skargi w związku z tym zatrzymaniem, Stowarzyszenie zapewni im pomoc prawną;
– Zarząd przedyskutował i przyjął (stosunkiem głosów: 5 za, 1 wstrzymujący się) tekst oświadczenia, które zostanie wysłane do członków AI (tekst w załączeniu);
– Zarząd zwraca się z prośba do rzeczniczki prasowej, aby przejrzała informacje prasowe, które pojawiły się po demonstracji w Krakowie i, jeśli uzna, że w tych informacjach są nieścisłości, dotyczące udziału AI, wymagające sprostowania, dokonała takich sprostowań.
Zarząd powołał zespół w składzie: Małgorzata Lamperska, Jacek Białas, Mirella Panek, Małgorzata Zdunek, który ma opracować procedury zapobiegania i reagowania na sytuacje kryzysowe.
W razie zaistnienia kryzysu dyrektor biura jest upoważniona do tego, żeby informować członkostwo, o tym, co się dzieje i jakie działania podejmuje Stowarzyszenie, nie czekając na oficjalne stanowisko Zarządu.
Zarząd uznał także, że warto zorganizować szkolenie dla członków zarządu, pracowników i osób zainteresowanych, dotyczące praw osoby zatrzymanej i tego, jak należy się zachowywać w razie zatrzymania. Warto również skontaktować się z sekcją francuską (w której również doszło do zatrzymania działaczy przez policję).
Ponadto należy przemyśleć – i przedyskutować z członkostwem – jakie miejsce w działaniach polskiej AI powinny zajmować demonstracje.
5. Walne zgromadzenie 2005
Zostanie ogłoszony konkurs dla grup chętnych do zorganizowania Walnego Zgromadzenia 2005.
6. Struktury pośrednie
Powołana na poprzednim posiedzeniu zarządu grupa robocza do spraw grup i struktur pośrednich przedstawiła wstępne wyniki swoich dyskusji:
– grupy lokalne: Stowarzyszenie powinno raczej kłaść nacisk na ich jakość, a nie na ich liczbę, tym bardziej, że stabilna, długo działająca grupa potrzebuje mniejszego wsparcia ze strony Stowarzyszenia;
– brakuje osoby, odpowiedzialnej za kontakty z grupami;
– warto, żeby akcje, przeprowadzane przez grupy, miały możliwie jak najbardziej profesjonalny charakter; dwie najbardziej profesjonalne akcje w minionym roku: kampania „16 dni przeciw przemocy wobec kobiet” oraz Maraton Pisania Listów odbywały się wg zaproponowanych scenariuszy – pokazuje to, że warto i należy takie scenariusze opracowywać i proponować grupom (powinny zostać w ten sposób przygotowane przynajmniej dwie rocznie akcje ogólnopolskie); warto także proponować konkretne interesujące formy działań (pokaz filmów, wystawa, konferencja itp.);
– skoro dążymy do tego, żeby akcje grup były bardziej profesjonalne, warto stale przypominać, że podstawowym pytaniem, jakie należy sobie zadać, planując jakiekolwiek działania, jest pytanie o cel, sens i planowany rezultat działań;
– struktury pośrednie: ważniejsze jest, aby koordynatorzy/koordynatorki byli prawdziwymi ekspertami w danej dziedzinie, niż żeby organizowali akcje.
W dyskusji zwrócono także uwagę na to, że podstawowym zadaniem i narzędziem pracy AI pozostaje pisanie listów – nie należy o tym zapominać, planując jakiekolwiek akcje.
Zarząd zwróci się do webteamu z prośbą o umieszczenie na stronach internetowych podręcznika AI.
Grupa robocza planuje kolejne spotkanie, na którym zamierza przygotować konkretne wnioski.
7. Piętnastolecie AI w Polsce
Zarząd przedyskutował pomysły związane z piętnastą rocznica istnienia AI w Polsce; padały propozycje takie, jak:
– zorganizowanie wystawy poświęconej polskim więźniom sumienia;
– zorganizowanie stolika/akcji związanej z koncertem U2 w Polsce;
– przeniesienie nagrody dziennikarskiej na maj, połączenie wręczenia nagrody z publikacją raportu rocznego AI i (w tym roku) z obchodami piętnastolecia.
Ponadto pojawił się projekt, żeby wydać po polsku przynajmniej jeden tom wykładów oksfordzkich, wydawanych przez brytyjską AI i zorganizować uroczystą promocję książki. Wojciech Makowski zobowiązał się do sprawdzenia, kto ma prawa autorskie do tych wykładów, oraz czy i na jakich zasadach polska sekcja mogłaby je uzyskać.
Padło także pytanie o możliwość zorganizowania kampanii społecznej w związku z maratonem w 2005 lub 2006 roku – tak, aby wzmocnić wizerunek Amnesty powracającej do swoich korzeni, czyli do pisania listów.
8. Umowy wolontariackie
Piotr Choroś przedstawił Zarządowi zasady zawierania umów wolontariackich. Tego typu umowy praktycznie nie pociągają za sobą kosztów dla Stowarzyszenia (ewentualnie warto wykupić pakiet ubezpieczeń OC). Zarząd uznał, że jeśli istnieje taka potrzeba wśród wolontariuszy, warto takie umowy zawierać. Zarząd zwrócił się do Małgorzaty Zdunek z prośbą o przygotowanie projektu takich umów i zastanowienie się, z jakimi kategoriami osób działających w naszym stowarzyszeniu można takie umowy zawrzeć (np. edukatorzy i edukatorki projektu REAP, koordynatorzy i koordynatorki struktur pośrednich, redakcje czasopism i biuletynów).
9. Komisja Rewizyjna
Regulamin działania Komisji Rewizyjnej, uchwalony przez nią samą, jest sprzeczny z prawem. Zarząd po raz kolejny zwraca się do Komisji Rewizyjnej z prośbą o uregulowanie tej kwestii.
10. Grupy a 1%
Stowarzyszenie Amnesty International jest organizacją pożytku publicznego, co między innymi oznacza, że każda osoba może przekazać Stowarzyszeniu 1% swojego podatku.
W związku z tym do Zarządu wpłynęło zapytanie, czy jeśli grupy lokalne namówią kogoś do wpłacenia 1% na Stowarzyszenie, to czy wpłacone w ten sposób pieniądze mogą zostać przekazane grupie.
Zarząd przedyskutował tę kwestię. Za przyjęciem takiego rozwiązania przemawiało to, że taka możliwość pozyskiwania funduszy zaktywizowałaby grupy. Przeciw przemawiał argument, że organizacja pożytku publicznego musi być w stanie niezwykle dokładnie rozliczyć się z każdej otrzymanej złotówki. Tymczasem praktyka pokazuje, że istnieje problem ze składaniem przez grupy raportów kasowych.
Wojciech Makowski zgłosił projekt uchwały, dotyczącej zasad przekazywania grupom pozyskanych przez nie środków z wpłat 1% (50% z uzyskanej kwoty dla grup). Uchwała została odrzucona stosunkiem głosów: 1 za, 3 przeciw, 1 wstrzymujący się.
Wobec takiego wyniku głosowania Wojciech Makowski poprosił o zapisanie w protokole następującego zdania odrębnego:
Uważam, że ta forma fundraisingu poprawiłaby sytuację finansową grup i dałaby im proste narzędzie pozyskiwania niewielkich funduszy. Nie podzielam obaw większości członków Zarządu, że spowodowałoby to trudności w rozliczaniu dotacji z 1% – uważam, że powinniśmy ufać członkostwu.
11. Wyjazdy planowane
Arkadiusz Jarosiński jedzie do Maroko na spotkanie dotyczące HRE.
16-18 marca Małgorzata Zdunek weźmie udział w Forum Dyrektorów w Haarlem w Holandii; 18-20 marca tamże odbędzie się Forum Prezesów.
12. Sprawy różne
Małgorzata Zdunek przekazała zarządowi prośbę jednej z wolontariuszek, która ma możliwość otrzymania dużego grantu na zakup dla sekcji profesjonalnego sprzętu komputerowego do montażu filmów; uzyskanie tego grantu wymaga, aby zarząd oficjalnie wyraził zgodę na zwrócenie się w tej sprawie do sekcji holenderskiej (potencjalnego grantodawcy). Zarząd pragnie dokładniej zapoznać się ze szczegółami tego projektu, dlatego prosi zainteresowaną osobę o zwrócenie się bezpośrednio do zarządu.
Pojawił się projekt przystąpienia Stowarzyszenia do Grupy Zagranica – warto sprawdzić, jakie warunki musiałoby spełnić Stowarzyszenie i jakie mogłoby odnieść korzyści.
Anna Machocka, Natalia Sczucka i Małgorzata Wasilewska są odpowiedzialne za współpracę z EU Association. Zarząd zwraca się z prośbą do Anny Machockiej aby w sprawach wymagających podejmowania przez zarząd decyzji, opracowywała projekt/propozycję takiej decyzji.
Małgorzata Zdunek przedstawiła zarządowi wyniki monitoringu strategii komunikacji (w załączeniu).
Stowarzyszenie poszukuje koordynatora/koordynatorki zespołu Pilnych Akcji.
5 marca odbędzie się NWZ w Gdańsku, dotyczące przeniesienia siedziby Stowarzyszenia.
Termin następnego spotkania Zarządu ustalono na 5 marca.
Protokołowała Anna Dzierzgowska
Załącznik nr 1:
Oświadczenie Zarządu
Drogie Członkinie, Drodzy Członkowie,
Po raz pierwszy w historii polskiej AI zdarzyło się, że zatrzymano naszych członków, którzy w pokojowy sposób protestowali przeciwko łamaniu praw człowieka. Jest nam niezmiernie przykro z tego powodu czujemy się za to współodpowiedzialni. Przyznajemy, że nie byliśmy przygotowani na taki obrót sprawy i dlatego nie bardzo wiadomo było, co robić – zwłaszcza że prawnik (profesor Zbigniew Hołda z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka) stwierdził, że skoro protest był nielegalny, policja miała prawo zatrzymać jego uczestników. Zobowiązujemy się dociec, czy i w którym momencie ich prawa zostały naruszone. Będziemy stanowczo domagać się wyjaśnień ze strony policji i nie wykluczamy podjęcia kroków prawnych przeciwko niej. Sprawę bada także Międzynarodowy Sekretariat Amnesty International.
Przepraszamy poszkodowanych za narażenie na niebezpieczeństwo poprzez udział w niezalegalizowanej akcji. Janku, Tomku – bardzo byśmy chcieli, abyście zostali z nami – bez waszego zaangażowania polska Amnesty byłaby o wiele uboższa. Przepraszamy również wszystkich członków za opóźnienia w informowaniu o przebiegu wydarzeń.
Wydarzenia w Krakowie, a po części także w Warszawie, skłaniają nas do przemyślenia zasad udziału Amnesty w protestach, jak również spraw komunikacji i odpowiedzialności w sytuacjach kryzysowych. Pracę nad tymi zagadnieniami rozpoczęliśmy na dzisiejszym zebraniu.
Zarząd Stowarzyszenia
Warszawa, 30 stycznia 2005
————
TŁO WYDARZEŃ – czyli jak, według naszej najlepszej wiedzy, do tego doszło:
Przyjazd do Polski na uroczystości związane z 60. rocznicą wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina był okazją, aby zwrócić uwagę na masowe naruszanie praw człowieka w Czeczenii. Amnesty International nie protestowała przeciwko samej wizycie Putina w Polsce i jego uczestnictwie w obchodach, zwracała jedynie uwagę na to, że kiedy w Auschwitz Putin będzie oddawał hołd ofiarom obozu koncentracyjnego, w Czeczenii ludność cywilna jest mordowana w pozasądowych egzekucjach, arbitralnie zatrzymywana i przetrzymywana w obozach filtracyjnych, torturowana i brutalnie traktowana.
Pomysł wzięcia udziału w akcjach ulicznych w dniu przyjazdu Putina został dokładnie przedyskutowany przez Zarząd. Zasadniczy problem stanowił fakt, że nasz przekaz może zlać się z przekazem innych środowisk, które protestowały przeciwko przyjazdowi prezydenta Rosji do Polski, używając metod i haseł nie do zaakceptowania przez Amnesty. Postanowiono jednak wyrazić zgodę na udział w akcjach, z zastrzeżeniem, by osoby biorące w nich udział starały się stać z boku i akcentować swoje stanowisko. Koordynator kampanii został zobowiązany do koordynowania również tej akcji.
24 stycznia organizatorzy protestów przeciwko wizycie Władimira Putina zorganizowali w Warszawie konferencję prasową, podczas której zapewniali, że protesty będą miały pokojowy przebieg.
W akcjach postanowiły wziąć udział grupy lokalne AI z Krakowa, Gdańska i Warszawy (która zorganizowała własną demonstrację). Otrzymały one ulotki z fragmentami oświadczenia polskiej sekcji AI, a także petycje w sprawie -zaginięcia- w Czeczenii Adama Abubakarowa, pod którymi miały zbierać podpisy.
Te plany w Krakowie pokrzyżował gęsty śnieg, toteż zrezygnowano ze zbierania podpisów, decydując się jedynie na stanie z bannerem Amnesty i rozdawanie ulotek. Akcja rozpoczęła się o godz. 16 w środę 26 stycznia na Starym Rynku w Krakowie. Brało w niej udział osiem osób. Rozdawali ulotki znajdującym się w pobliżu ludziom. Nadeszła demonstracja Komitetu Wolny Kaukaz, zatrzymana przez policję w pobliżu miejsca, gdzie stali działacze Amnesty. Policja otoczyła kordonem wszystkich, którzy znajdowali się w tym miejscu – zarówno członków Amnesty, jak i przypadkowych ludzi. Potem zaczęła wyłapywać wszystkich, którzy trzymali jakiekolwiek transparenty – dlatego zabrała czterech członków Amnesty, którzy, mimo iż stali w kordonie, jedynie przyglądali się demonstracji Komitetu Wolny Kaukaz.
Trudno było uzyskać jakiekolwiek informacje o losie zatrzymanych – pozostali uczestnicy demonstracji usiłowali się do dwóch z nich bezskutecznie dodzwonić (innych numerów telefonów nie posiadali). Nie byli w stanie też ustalić nazwiska jednego z zatrzymanych. Przypuszczali, że – podobnie jak w przypadku innych tego typu protestów – wyjdą oni na wolność krótko po zatrzymaniu, po złożeniu zeznań. Nikt nie spodziewał się, że zatrzymali z AI zostaną potraktowani jak członkowie Komitetu Wolny Kaukaz, których w celach prewencyjnych zatrzymano w areszcie przez 24 godziny. Pozostałe osoby z Amnesty obecne na demonstracji były w stałym kontakcie z rzeczniczką prasową AI. Ponadto prowadziły rozmowy z dziennikarzami i osobami publicznymi, próbując nakłonić ich do interwencji, kontaktowały się także z profesorem Zbigniewem Hołdą (prawnikiem i członkiem zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka).
Akcja pisania listów o ogólnopolskim zasięgu nie mogła być zorganizowana, ponieważ taką akcję może zainicjować tylko Międzynarodowy Sekretariat, a zgodnie z jedną z zasad AI, jej członkowie nie mogą działać na rzecz własnego kraju. Jednakże Międzynarodowy Sekretariat był poinformowany o sytuacji i zwrócił się do nas z zapytaniem o szczegóły wydarzeń. Jesteśmy pewni, że gdyby zatrzymania przedłużały się, zatrzymani mogliby liczyć na wsparcie całej światowej Amnesty.