W związku ze szczytem Unia Europejska – USA (30 kwietnia 2007 r.), Amnesty International wzywa władze Unii Europejskiej do zagwarantowania, że kwestia poszanowania praw człowieka będzie elementem kluczowym rozmów z rządem USA.
W liście wystosowanym do Kanclerz Angeli Merkel, Amnesty International domaga się od prezydencji niemieckiej potraktowania spotkania jako okazji do poruszenia następujących kwestii:
1. USA musi podjąć praktyczne działania, zmierzające do zamknięcia więzienia
w Guantanamo
W lipcu 2006 r. Amnesty International dostarczyła władzom USA swoje propozycje dotyczące zamknięcia obozu w Guantanamo. Zadaniem Unii Europejskiej jest zaoferowanie pomocy, niezbędnej do zorganizowania sprawiedliwych procesów dla więźniów Guantanamo lub zwolnienia ich, a także do zamknięcia obozu w oparciu o przedstawiony przez Amnesty International szkic działań. Konieczne jest aby UE dołożyła wszelkich starań by zapewnić sprawiedliwe i przejrzyste sądzenie więźniów, którzy mają zostać zwolnieni. Jednak to w gestii administracji USA leży znalezienie takiego sposobu na zamknięcie więzienia w Guantanamo, który byłby zgodny z międzynarodowymi standardami praw człowieka. Najwyższy czas by wyznaczyć konkretną datę osiągnięcia tych celów w trybie pilnym.
2. Tajny program CIA w Europie musi zostać zakończony, a nazwiska i miejsca pobytu wszystkich więźniów, przetrzymywanych w tajnych więzieniach – ujawnione
Amnesty International wyraża głębokie zaniepokojenie prowadzonym przez CIA programem nielegalnego transportu i przetrzymywania osób, oskarżanych o terroryzm. Dokonywane na terytorium Europy praktyki nielegalnego uprowadzania osób przez obcych agentów w celu wymuszania od nich zeznań, przyczyniają się do braku poszanowania prawa oraz uderzają w podstawowe wartości Unii Europejskiej.
Prezydencja niemiecka powinna wykorzystać zbliżający się szczyt UE-USA do jednoznacznego i twardego wezwania władz amerykańskich do złożenia deklaracji o zakończeniu arbitralnych aresztowań, zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym w raporcie Komisji Tymczasowej Parlamentu Europejskiego ds. działań CIA w Europie (ang. European Parliament’s Temporary Committee on CIA activities in Europe). Niemcy, jako kraj przewodzący UE w tym półroczu, powinny forsować zakazanie tajnych lotów lub wprowadzenie systemu inspekcji wszystkich samolotów obsługiwanych przez CIA, o których wiadomo lub przypuszcza się, że były zamieszane w nielegalny transport i przetrzymywanie więźniów.
3. Strategia międzynarodowego działania w kwestii kary śmierci musi zostać ustalona
W styczniu 2007 r. przypadła 30. rocznica wznowienia przez USA wykonywania kary śmierci. W tym czasie ponad 1.060 kobiet i mężczyzn zostało straconych w stanowych i federalnych salach egzekucyjnych. W ciągu tych samych 30 lat przeszło 70 krajów zniosło karę śmierci, tym samym do 128 wzrosła liczba państw, które nie dają przyzwolenia na zabijanie w świetle prawa.
Amnesty International wielokrotnie wzywała władze stanowe i federalne USA do natychmiastowego zakończenia wykonywania kary śmierci, która jest skrajną formą okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania i karania. Stosowanie kary śmierci nie przekłada się na spadek liczby popełnianych przestępstw i niesie ze sobą ryzyko nieodwołalnego błędu. Ponadto jest podatna na arbitralne i dyskryminujące stosowanie nawet przez wyszukany system sądowniczy.
Zbliżający się szczyt UE – USA stanowi dla Unii Europejskiej okazję do ponownego podkreślenia swojego sprzeciwu wobec stosowania przez USA kary śmierci oraz do promowania jej wycofania. Prezydencja niemiecka powinna wykorzystać rozmowy do uzyskania ze strony USA zobowiązania do nieutrudniania międzynarodowych działań, promujących moratorium na egzekucje oraz mających na celu zniesienie kary śmierci.
tłum. Aneta Samotyj
