Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło przełomową rezolucję mówiącą o tym, że jeżeli jeden z pięciu stałych członków Rady Bezpieczeństwa skorzysta z prawa weta, automatycznie zwołane zostanie posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego.
Agnès Callamard, Sekretarzyni Generalna Amnesty International, skomentowała: “Zarówno sama rezolucja, jak i ogromne poparcie dla niej ze strony państw członkowskich, to jednoznaczny sygnał, że członkowie Rady Bezpieczeństwa nie mogą już dłużej uchylać się od odpowiedzialności za nadużywanie prawa weta. Bezkarne blokowanie działań, które mogłyby ratować życie, nie będzie już możliwe”.
“Karta Narodów Zjednoczonych wyraźnie stwierdza, że Rada Bezpieczeństwa wykonuje swoje funkcje w imieniu wszystkich państw członkowskich. Teraz będą one mogły pociągać ją do odpowiedzialności, gdy w sposób nienależyty wywiązuje się ze swoich zadań, czego już zbyt wiele razy byliśmy świadkami”.
“Inicjatywa to nie nakładanie sankcji. To sposób na rozwiązanie problemu, jakim jest rażąca niezdolność Rady Bezpieczeństwa do podejmowania skutecznych działań ze względu na weto. Trzeba zrobić o wiele więcej, aby zaradzić temu paraliżowi, ale ta rezolucja jest pierwszym krokiem, by państwo korzystające z weta odczuło konsekwencje swojego działania”.
Tło:
Rada Bezpieczeństwa jest jednym z głównych organów ONZ, którego celem, zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych, jest „utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa”. W jej skład wchodzi 15 państw członkowskich ONZ. Chiny, Francja, Rosja, Stany Zjednoczone oraz Wielka Brytania to stali członkowie Rady Bezpieczeństwa. Pozostałe 10 państw to niestali członkowie, których wybiera się raz na 2 lata.
Decyzje Rady Bezpieczeństwa zapadają większością 9 głosów, przy czym wymagana jest jednomyślność stałych członków. Procedura jest krytykowana, ponieważ prowadzi to do wielu nadużyć ze względu na łatwość zablokowania inicjatyw. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ jest reakcją na zawetowanie przez Rosję rezolucji potępiającej jej za inwazję na Ukrainę i wzywającej ją do bezwarunkowego wycofania wojsk.