27 września Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatrzy przełomową skargę sześciorga młodych ludzi z Portugalii m.in. przeciw Polsce i innym państwom członkowskim UE, w której dowodzą, że państwa naruszają ich prawa człowieka, nie podejmując wystarczających działań, aby chronić ich przed zmianami klimatu.
W przypadku wygranej, 27 państw członkowskich UE, a także Wielka Brytania, Szwajcaria, Norwegia, Rosja i Turcja mogą zostać prawnie zobowiązane do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Jednym z pozwanych krajów jest Polska.
Amnesty International jest jedną z organizacji, które przedstawiły stanowisko w sprawie, argumentując, że rządy są zobowiązane do ochrony praw człowieka poprzez swoją politykę klimatyczną.
Anna Błaszczak-Banasiak, dyrektorka Amnesty International Polska, powiedziała:
„Podobnie jak w wielu innych sprawach, młodzi ludzie stają się liderami i pokazują, że istnieją drogi prawne, dzięki którym można osiągnąć sprawiedliwość klimatyczną. Ta sprawa ma ogromne znaczenie, ale jest tylko jedną z wielu prowadzonych obecnie w celu zapewnienia ochrony prawa każdego człowieka do czystego, zdrowego i zrównoważonego środowiska.”
To pokolenie i ich dzieci będą musiały stawić czoła katastrofie klimatycznej. Niezwykle ważne jest, aby państwa podjęły działania już teraz, aby powstrzymać eskalację tej katastrofy
Anna Błaszczak-Banasiak, dyrektorka Amnesty International Polska
„Tak jak wiele innych osób na całym świecie, skarżący już bezpośrednio doświadczają wpływu zmian klimatu na zdrowie, ponieważ rosnące ekstremalne upały ograniczyły ich zdolność do spędzania czasu na świeżym powietrzu, aktywności fizycznej, snu i właściwej koncentracji. Niektórzy cierpią również na schorzenia takie jak astma, pogarszane przez niższą jakość powietrza spowodowaną ekstremalnymi upałami, pożarami lasów i emisjami ze spalania paliw kopalnych.”
„To pokolenie i ich dzieci będą musiały stawić czoła katastrofie klimatycznej. Niezwykle ważne jest, aby państwa podjęły działania już teraz, aby powstrzymać eskalację tej katastrofy i dotrzymać swoich zobowiązań do utrzymania średniego wzrostu temperatury w tym stuleciu poniżej 1,5°C w porównaniu z poziomem sprzed epoki przemysłowej. Będzie to wymagało stopniowego wycofywania paliw kopalnych”.
SKARŻĄCY
Sześciu skarżących, którzy zmobilizowali się do podjęcia działania przez zniszczenia spowodowane pożarami, które szalały w niektórych częściach Portugalii w 2017 roku, to: Cláudia Agostinho, lat 24, Martim Agostinho, lat 20, Mariana Agostinho, lat 11, Sofia Oliveira, lat 18, André Oliveira, lat 15 i Catarina Mota, lat 23.
Cláudia Agostinho
Cláudia pochodzi z Leirii, około 120 km na północ od Lizbony, mieszka ze swoim bratem Martimem i siostrą Marianą, którzy również są skarżącymi w sprawie. Pracuje jako pielęgniarka w lokalnym szpitalu, więc doskonale zdaje sobie sprawę z zagrożenia, jakie ekstremalne upały stanowią dla ludzkiego zdrowia.
Martim Agostinho
Martim studiuje w szkole naukowo-technicznej w Leirii. Dym z pożarów lasów w 2017 r. spowodował zamknięcie szkoły, a on był przerażony skalą zniszczeń w pobliżu jego domu. Martim mówi, że jego pokolenie musi zrobić wszystko, co w jego mocy, aby rządy zapewniły ochronę ich praw i przyszłości.
Mariana Agostinho
Najmłodsza ze skarżących osób, Mariana, kocha zwierzęta i spędza dużo czasu na farmie swoich dziadków. Mariana będzie miała 88 lat w 2100 r., ale do tego czasu, bez pilnych działań ze strony rządów, temperatura na świecie może być o 3°C wyższa niż w czasach przedindustrialnych, co jest scenariuszem katastrofalnym.
Catarina Mota
Catarina również mieszka w Leirii i twierdzi, że zmiany klimatyczne czynią ten region bardziej nieprzyjaznym miejscem do życia. Ekstremalne upały, których Portugalia doświadczyła w ostatnich latach, znacznie zakłóciły jej zdolność do aktywności na świeżym powietrzu i prawidłowego snu. Martwi się o przyszłość rodziny, którą ma nadzieję kiedyś założyć.
Sofia Oliveira
Sofia mieszka z bratem André i rodzicami w Lizbonie. Mówi, że wie, że jeśli wystarczająco dużo ludzi zażąda działań, rządy będą musiały zrobić to, co konieczne, aby zapobiec kryzysowi klimatycznemu. Chce studiować “zieloną chemię”, aby paliwa kopalne mogły pozostać tam, gdzie ich miejsce: w ziemi.
Tło
W sprawie Duarte Agostinho i inni przeciwko Portugalii i 32 innym państwom Europejski Trybunał Praw Człowieka rozstrzygnie, czy doszło do naruszenia następujących artykułów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka:
- prawo do życia (Artykuł 2);
- prawo do wolności od tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania (Artykuł 3);
- prawo do prywatności i życia rodzinnego (art. 8);
- prawo do wolności od dyskryminacji ze względu na wiek (art. 14) w związku z art. 2 i/lub art. 8.