Amnesty International przyjmuje z zadowoleniem jasne uznanie w projekcje Dokumentu Końcowego, że prawa człowieka są filarem systemu ONZ na równi z rozwojem i bezpieczeństwem. Przyjmujemy, że rozwój i bezpieczeństwo nie będą w pełni dostępne, jeśli prawa człowieka nie są szanowane. Szacunek ten musi być pełny i stosowany równomiernie dla praw kobiet i mężczyzn.
Z lektury projektu Dokumentu Końcowego nie wynika jasno, że prawa człowieka tworzą fundament dla wielu decyzji, które będą podejmowane przez głowy państw i rządów we wrześniu. Wykorzenienie ubóstwa, dostęp do bezpłatnej, uniwersalnej edukacji podstawowej, pełne korzystanie z praw przez kobiety oraz elementy kluczowe dla demokracji, są ugruntowane w odpowiednich artykułach Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Wrześniowy Dokument Końcowy musi jasno stwierdzać, że prawa człowieka są podstawą dla wielu wysiłków zmierzających do osiągnięcia wolności od strachu i wolności do życia w godności.
Wrześniowy Szczyt dostarcza wyjątkowej okazji dla dokonania właśnie tego i do stworzenia ulepszonego i mocnego systemu ochrony praw człowieka dla Narodów Zjednoczonych. Prawa człowieka stanowią ważne wartości i zasady, ale są one także uroczystym zobowiązaniem rządów, zawartym w PDPCz i traktatach o ochronie praw człowieka, których kraje są stronami. Dlatego nalegamy, aby wszystkie rządy we wrześniu:
- Potwierdziły, jednoznacznie swoje zobowiązania wobec praw człowieka podjęte dobrowolnie w ostatnich sześćdziesięciu latach, rozpoczętych podpisaniem Karty Narodów Zjednoczonych;
- Zobowiązały się do podjęcia wysiłków w ochronie pełnego korzystania ze wszystkich praw człowieka przez wszystkich, bez jakiejkolwiek dyskryminacji;
- Zobowiązały się do podjęcia mierzalnych kroków w stronę pełnej implementacji zobowiązań nałożonych przez Powszechną Deklarację Praw Człowieka i wszystkich instrumentów ochrony paw człowieka, których stronami są państwa;
- Zobowiązały się do wzmożonych wysiłków w celu osiągnięcia uniwersalnego przestrzegania podstawowych międzynarodowych traktatów praw człowieka i ich protokołów do roku 2015;
- Wezwały Sekretarza Generalnego i wszystkie organy decyzyjne ONZ do podjęcia konkretnych kroków do ustanowienia praw człowieka jako punktu centralnego dla polityk i decyzji podejmowanych przez organizację;
- Zobowiązały się skończyć z bezkarnością wszystkich naruszeń praw człowieka i przestępstw w świetle prawa międzynarodowego, by w pełni współpracować z Międzynarodowym Trybunałem Karnym (ICC) i innymi międzynarodowymi trybunałami i wezwały wszystkie kraje, aby przyłączyły się do Statutu Rzymskiego ICC; oraz aby
- Wspierały Wysokiego Komisarza ds. Planu Działań Praw Człowieka i zobowiązały się do podwojenia, w przeciągu pięciu lat, ogólnego budżetu jej biura.
W swoim raporcie, Sekretarz Generalny stwierdza: -w tym decydującym momencie w historii, musimy być ambitni.-
Z tego powodu przyjmujemy jego propozycje utworzenia stałej Rady Praw Człowieka, tak jak określa ją projekt Dokumentu Końcowego. Rada musi bazować na wielkich osiągnięciach Komisji Praw Człowieka, jednakże zwracając uwagę na jej obecne słabości. Musi stanowić bastion międzynarodowej ochrony wszystkich praw człowieka i być katalizatorem tworzenia zdolności implementacji praw człowieka w krajach członkowskich.
Amnesty International wierzy, że Rada Praw Człowieka powinna:
- Być podstawowym organem Narodów Zjednoczonych;
- Rewidować, publicznie, sytuacje praw człowieka we wszystkich krajach w drodze przejrzystych procedur poprzez okresowe bilansy. Przegląd taki powinien być oparty na obiektywnych informacjach dostarczanych przez niezależne Procedury Specjalne ONZ, organy traktatów o prawach człowieka i inne wiarygodne źródła;
- Być w stanie zebrać się w dowolnym momencie, by zając się natychmiast wszystkimi sytuacjami wymagającymi specjalnej uwagi;
- Zachować system Komisji Praw Człowieka łącznie z systemem Procedur Specjalnych i statusem konsultacyjnym organizacji pozarządowych oraz zwyczajami, z których korzystają obecnie organizacje pozarządowe;
- Zastosować zasady wyborów i praktyki, które zapewnią, że wszystkie kraje członkowskie ONZ będą miały możliwość bycia członkiem Rady;
- Zachęcać do udziału członków, którzy wykazują zaangażowanie w wzmacnianie praw człowieka; oraz
- Zostać stworzona przez Zgromadzenie Ogólne w otwartym i jawnym procesie angażującym organizacje pozarządowe w momencie podejmowania decyzji o szczegółach na temat zaproponowanej Rady.
Wrześniowy Szczyt stanowi unikalną okazję do stworzenie wydajnego organu zajmującego się obecnymi wyzwaniami dla praw człowieka w sposób, który w pełni odzwierciedli wizję założycieli ONZ. Wyobrażali oni sobie Narody Zjednoczone jako światową organizację ludzi i krajów, oraz głosili, iż prawa człowieka są celem i zasadami ONZ. Wzywamy wasze rządy, aby we wrześniu były odważne, i by zamieniły tę wizję w rzeczywistość. Utworzenie silnej Rady Praw Człowieka, jako podstawowego organu ONZ, będzie nareszcie odzwierciedlać pierwszeństwo, jakie Karta NZ nadała prawom człowieka. W ten sposób, zostanie osiągnięty kamień milowy w historii ONZ.
Informacje Dodatkowe
W dniach 14-16 września tego roku, głowy państw zbiorą się w Nowym Jorku na wysokiego szczebla spotkaniu plenarnym 60. Sesji Zgromadzenia Ogólnego NZ, aby dokonać przeglądu postępu uczynionego w implementacji Milenijnej Deklaracji 2000 i związanych z nią celów rozwoju oraz, aby rozważyć wnioski Sekretarza Generalnego NZ zawarte w raporcie -W szerszej wolności: w stronę rozwoju, bezpieczeństwa i praw człowieka dla wszystkich-. W raporcie zawarte zostały propozycje wzmocnienia maszynerii ONZ ds. praw człowieka, łącznie z zastąpieniem Komisji Praw Człowieka NZ przez stałą Radę Praw Człowieka. W trakcie przygotowań do wrześniowego Szczytu, w dniach 23-24 czerwca miały miejsce nieformalne interaktywne spotkania Zgromadzenia Ogólnego z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego, organizacjami pozarządowymi oraz sektorem prywatnym. Amnesty International została zaproszona, aby wygłosić oświadczenie w segmencie “Wolność do życia w godności-.