Trzy członkinie kobiecej formacji zostały oskarżone o chuligaństwo motywowane nienawiścią religijną za wykonanie piosenki protestacyjnej w prawosławnej katedrze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie 21 lutego 2012 roku.
Sąd skazał kobiety na dwa lata pozbawienia wolności w kolonii karnej. Obrońcy trzech oskarżonych oświadczają jednak, że zamierzają apelować od wyroku.
Amnesty International uważa, że proces trzech oskarżonych członkiń Pussy Riot – Marii Aliochiny, Jekateriny Samucewicz i Nadieżdy Tolonnikowej – nie był wolny od politycznych nacisków. Zostały one niesłusznie skazane za czyn, który choć potencjalnie obraźliwy, był legalnym protestem.
Organizacja ogłosiła wszystkie trzy aktywistki mianem więźniarek sumienia, które zostały zatrzymane wyłącznie za pokojowe wygłoszenie swoich przekonań i poglądów.
– Władze Rosji powinny unieważnić decyzję sądu i natychmiast i bezwarunkowo uwolnić członkinie Pussy Riot – mówi John Dalhuisen, Dyrektor Programu Amnesty International ds. Europy i Azji Centralnej.
– To, co zrobiły Maria Aliochina, Jekaterina Samucewicz i Nadieżda Tolonnikowa, miało na celu wywołać szok, i tak właśnie się stało. Jednak skazując je na dwa lata pozbawienia wolności, Rosja wyraźnie ustaliła granicę wolności słowa w złym miejscu i w zły sposób.
– Władze Rosyjskie wprowadziły liczne ograniczenia dotyczące wolności słowa i zgromadzenia w ostatnim roku w odpowiedzi na ogromną falę protestów, które towarzyszyły wyborom parlamentarnym i prezydenckim. Ten głośny proces jest kolejnym przykładem, że Kreml stara się zniechęcać i konsekwentnie karać wszelkie przejawy buntu. Starania te jednak nie powiodą się – mówi John Dalhuisen.
Amnesty International zbiera podpisy za uwolnieniem Pussy Riot pod petycją skierowaną do Władimira Putina. Dostępna jest na stronie amnesty.org.pl.
Tło sprawy
Pussy Riot wykonały piosenkę Virgin Mary,reeden us from Putin!(Maryjo Dziewico, wybaw nas od Putina, tłum. autora) w Katedrze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie dnia 21 lutego 2012 roku. Oskarżonym towarzyszyły również pozostałe członkinie grupy ubrane w kominiarki ukrywające ich tożsamość.
Piosenka była swego rodzaju apelem do Maryi Dziewicy, aby została feministką i pozbyła się Władimira Putina. Utwór krytykował również oddanie i wsparcie hierarchów kościoła prawosławnego wobec Putina. Performance był jedną z licznych akcji protestacyjnych przeciwko Władimirowi Putinowi, który brał udział w nadchodzących marcowych wyborach prezydenckich.
Po upływie niespełna dwóch tygodni władze Rosji aresztowały 4 marca 2012 Marię Aliochinę i Nadieżdę Tolonnikową a następnie 15 marca Jekaterinę Samucewicz, zarzucając zatrzymanym iż były one zamaskowanymi piosenkarkami.
Proces Pussy Riot zaczął się 30 lipca 2012 roku w Chamowniczeskim Sądzie Rejonowym w Moskwie i zakończył się po ośmiu dniach. Sędzia główny odrzucił większość wniosków obrony dotyczących powołania świadków. Wobec powyższych okoliczności pojawiły się poważne obawy iż proces nie spełnia wymogów sprawiedliwego procesu.
Cała sprawa spowodowała globalną debatę na blogach, portalach społecznościowych, a także w światowych mediach o wolności słowa, miejscu kościoła w nowoczesnym i świeckim państwie oraz o niezawisłości i niezależności sądów w Rosji.
W czerwcu ponad dwustu reprezentantów rosyjskiej kultury, znanych pisarzy, wybitnych muzyków i aktorów podpisało otwarty list wspierający Marię Aliochinę, Jekaterinę Samucewicz i Nadieżdę Tolonnikową. List został następnie opublikowany na stronie internetowej radia Echo Moskwy i pozyskał kolejne 45 tysięcy podpisów.
Ponadto w czerwcu grupa prawosławnych wiernych wystosowała list otwarty skierowany do Patriarchy Cyryla I, głowy Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, z prośbą o przebaczenie trzem aresztowanym kobietom.
W sierpniu grupa prawników opublikowała list otwarty, w którym oświadczyli, że akcja trzech oskarżonych nie powinna być klasyfikowana jako przestępstwo a wszelkie zarzuty przeciwko nim są wobec tego pogwałceniem rosyjskiego prawa.
Sprawa Pussy Riot zdobyła ogromne zainteresowanie światowych mediów i szerokie poparcie międzynarodowych artystów takich jak Madonna, Yoko Ono, Bjork oraz Sting.
