Raport “Na linii ognia: Somalijskie dzieci pod ostrzałem” ujawnia wpływ trwającego konfliktu zbrojnego na dzieci. Somalijskie dzieci są rekrutowane na żołnierzy, odmawia im się dostępu do edukacji, zabija lub rani w atakach przeprowadzanych na gęsto zaludnionych terenach.
– Sytuacja w Somalii to nie tylko kryzys humanitarny: to kryzys praw człowieka, a przede wszystkim praw dzieci – powiedziała Michelle Kagari, Z-ca Dyrektora Amnesty International ds. Afryki.
– Będąc dzieckiem w Somalii, jesteś w ciągłym zagrożeniu: możesz być zabity, zrekrutowany i wysłany na linię frontu, ukarany przez al-Shabab za to, że słuchałeś muzyki bądź -nosiłeś nieodpowiednie ubrania – Możesz być zmuszony, by troszczyć się o samego siebie, bo twoi rodzice zginęli. Z powodu braku dostępu do opieki medycznej, każdego dnia możesz umrzeć.
– Kryzys humanitarny, który dotknął głównie dzieci w Somalii, jest w dużej mierze skutkiem postępowania al-Shabab, które od kilku lat uniemożliwia ludności dostęp do pomocy humanitarnej. Raport analizuje ponad 200 świadectw somalijskich uchodźców – zarówno dzieci, jak dorosłych – mieszkających w Kenii i Dżibuti.
Wielu z nich wspomina, że powodem ich ucieczki z Somalii była rekrutacja dzieci przez grupy zbrojne. Przejściowy Rząd Federalny Somalii znajduje się na -liście hańby- prowadzonej przez ONZ, z powodu rekrutowania dzieci, wykorzystywania ich, okaleczania i zabijania w konfliktach zbrojnych. Oficjalnie ogłosił on swoje zaangażowanie w ochronę praw człowieka, jednak nie podjął żadnych konkretnych kroków w celu zakończenia wyzysku dzieci przez siły zbrojne walczące po stronie somalijskiej. Z powodu zburzenia lub zniszczenia szkół podczas ataków na strefy zamieszkane przez ludność cywilną, edukacja w Somalii również ucierpiała. W Mogadiszu wiele szkół zostało zamkniętych, a nauczyciele boją się, że zostaną zabici lub zranieni w drodze do szkoły.
Al-Shabab, główna grupa zbrojna przeciwstawiająca się rządowi, nałożyła surowe restrykcje ograniczające prawo do edukacji, w tym zakaz uczęszczania do szkół przez dziewczynki, zakaz nauczania niektórych przedmiotów czy nakaz indoktrynacji dzieci w kierunku udziału w walce zbrojnej. Al-Shabab stosuje również wysoce niepokojące metody rekrutacyjne, wabiąc dzieci obietnicą telefonów czy pieniędzy oraz przeprowadzając najazdy na szkoły lub łapanki w miejscach publicznych. Niektóre dzieci, z którymi Amnesty International przeprowadziła wywiady, były świadkami zabójstw nauczycieli podczas ataków na szkoły czy przymusowych małżeństw dziewczynek z bojownikami.
13-latka z Mogadiszu powiedziała Amnesty International:
– Al-Shabab przyszło nad ranem… Powiedzieli nauczycielom, że wszystkie dzieci muszą wyjść z klas. Na zewnątrz czekał samochód, do którego wepchnęli siłą dzieci. Jeden z nauczycieli został zabity, ponieważ im się sprzeciwił. On był odważny, był tym, który stawał w obronie praw dziewczynek.
Dzieci są chłostane i są świadkami przerażających przypadków łamania praw człowieka, w tym kamienowania, amputacji i zabójstw przeprowadzanych publicznie przez islamistyczne ugrupowania. Dzieci widziały również jak zabijano lub torturowano ich rodziny i przyjaciół. Wśród uchodźców z Somalii, w tym dzieci, odnotowaliśmy wysoki stopień traumy w wyniku przypadków łamania praw człowieka, których doświadczyli lub które widzieli w czasie konfliktu.
Społeczność międzynarodowa musi rozszerzyć specjalne środki ochrony nad stale rosnącą liczą dzieci somalijskich oddzielonych od rodzin oraz zwiększyć przeznaczone dla nich wsparcie psychologiczne i programy edukacyjne.
– To niekończący się konflikt, podczas którego dzieci na co dzień doświadczają niewyobrażalnego horroru – powiedziała Michelle Kagari. – Mogą stać się straconym pokoleniem, jeśli świat nadal będzie ignorował zbrodnie wojenne, które mają wpływ na życie tak wielu z nich.
