Celem pobytu HRDs w Polsce było nagłośnienie sytuacji w ich krajach oraz wskazanie jak nacisk międzynarodowy wpływa na zmianę sytuacji w ich krajach.
Podczas pobytu w Polsce odbyły się dwa spotkania otwarte, dwie konferencje prasowe z udziałem wszystkich HRDs, wizyta w biurze ODIHR, oraz szereg innych, mniejszych spotkań.
Na tę okazję na www.amnesty.org.pl pojawiła się podstrona o ich wizycie zawierająca sylwetki Iriny, Szachmana i Farida, raporty na temat prześladowań obrońców praw człowieka na Białorusi, w Turkmenistanie i w Rosji oraz webakcje na temat prześladowań obrońców praw człowieka w tych krajach.
Podczas spotkań rozdawano materiały informacyjne AI oraz zbierano podpisy pod petycjami w sprawie zatrzymań podczas mających miejsce na Białorusi demonstracji w rocznicę wybuchu w elektrowni w Czarnobylu oraz w związku z prześladowaniem Towarzystwa Przyjaźni Rosyjsko-Czeczeńskiej.
22 maja niedziela – Warszawa
Przylot Szachmana i Iriny do Warszawy. Farid przyleciał się następnego dnia.
Ten dzień Szachman spędził z Krystyną Kurczab – Redlich, a Irina spotkała się z Antonem Ciależnikau wiceprezesem Związku na rzecz Demokracji na Białorusi oraz przedstawicielem „Żubra” w Polsce
23 maja poniedziałek – Lublin
O 12.00 Szachman i Irina odbyli krótką wizytę w Ośrodku Brama Grodzka, współorganizującym ich pobyt w Lublinie.
O godzinie 15.00 odbyła się konferencja prasowa na której pojawiły się media: TV Lublin, Radio Centrum, Radio Puls, Radio Lublin oraz gazety: Kurier Lubelski, Dziennik Wschodni, „Opornik- Gazeta Obywatelska,. Informacje na temat ich wizyty pojawiły się we wszystkich tych mediach oraz dodatkowo w lubelskim dodatku do Gazety Wyborczej i Radio Plus.
O godzinie 17.00 odbyło się otwarte spotkanie w Trybunale Koronnym. Współorganizatorem spotkanie była Akademia Obywatelska. W spotkaniu brało udział około 70 osób, głównie studentów i młodzieży. Po prezentacji sytuacji praw człowieka w ich krajach, przybyłe osoby zadawały pytania. Spotkanie trwało ponad 2 godziny i było bardzo udane, prawie wszyscy siedzieli do końca, było dużo pytań, nieformalne rozmowy po spotkaniu. Zainteresowanie w Lublinie głównie skupiało się na Białorusi.
24 maja wtorek – Warszawa
O 15.00 odbyło się spotkanie w ODIHR, udział wzięli ze strony ODIHR: Suzie Alegre – Counter-Terrorism Adviser (wcześniej pracowała w AI EU Office i pomogła zorganizować to spotkanie), Frank Lewidge – Rule of Law Expert, Natalia Saitmuratowa – Human Rights Officer i Pawel Chaczuk – Human Rights Adviser.
Spotkanie miało na celu poinformowanie ODIHR o działalności organizacji, w których pracują HRDs oraz o ostatnich wydarzeniach jeśli chodzi o prawa człowieka w ich krajach. Pytaliśmy też jakie działania ODIHR prowadzi na rzecz ich krajów. Podczas spotkania potwierdziło się że OBWE/ODIHR jako instytucja realnie nie może nic zrobić dla poprawienia sytuacji w trzech krajach. Tym niemniej dla pracowników ODIHR przekazane im informacje były użyteczne przy ich działaniach w sprawie Białorusi, Rosji/Czeczenii i Turkmenistanu. Pracownicy ci m.in. organizują szkolenia dla pracowników wymiaru sprawiedliwości, współpracują z osobami organizującymi obserwację wyborów, przygotowują stanowisko OBWE/ODIHR w kwestii tych krajów wygłaszane na forum publicznym itp. i przy tych okazjach mogą te informacje wykorzystywać.
HRDs przekazali materiały wyprodukowane przez swoje organizacje, ja przekazałem raporty AI na temat prześladowań obrońców praw człowieka na Białorusi, w Rosji (w kontekście Czeczenii) i w Turkmenistanie.
O godzinie 18.15 rozpoczęło się spotkanie otwarte na Politechnice Warszawskiej. Współorganizatorem spotkania było Koło naukowe Progres. Na spotkaniu pojawiło się około 60 osób – głównie studentów i młodzieży. Przebiegło ono wedle podobnego schematu jak w Lublinie – najpierw HRDs opisali sytuacje praw człowieka w ich krajach (opisy czasami zabawne czasami dramatyczne) a później odpowiadali na pytania zgromadzonych osób. Tym razem główne zainteresowanie publiczności dotyczyło Czeczenii. Podczas spotkania HRDs podkreślili też jak bardzo istotne są akcje na rzecz poprawy stanu przestrzegania praw człowieka w ich krajach prowadzone na całym świecie. Wezwali do organizowania demonstracji, pisania listów do władz i innych akcji podkreślając, że są one potrzebne. Farid wspomniał, że on właśnie został uwolniony na skutek międzynarodowych nacisków.
25 maja środa – Warszawa
O godzinie 10.00 Farid i Irina udali się na spotkanie do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, rozmawiali tam o działalności swoich organizacji oraz o możliwości naboru obrońców praw człowieka z ich krajów do Międzynarodowej Szkoły Praw Człowieka prowadzonej przez HFPCz.
W tym czasie Szachman odbył kolejne spotkanie w ODIHR – tym razem z Anną Platonową i Kestutisem Buczinkasem z Freedom of Movement Unit, podczas spotkania rozmawiali na temat kwestii uchodźców czeczeńskich w Inguszetii.
O godz. 12.00 HRDs wzięli udział w konferencji prasowej w Biurze AI z okazji ogłoszenia Raportu Rocznego AI 2005, oprócz krótkich wypowiedzi udzielili paru osobnych wywiadów. Informacje o Raporcie Rocznym pojawiły się w :
– w prasie: Gazeta Wyborcza, Rzeczpospolita, Gazeta Krakowska, Metropol, Express Bydgoski, Nowości, Echo Dnia, Dziennik Zachodni, Express Ilustrowany, Trybuna, Gazeta Prawna, Nasz Dziennik + PAP.
– w radio: Radio ZET, RMF, PR1, Radio Eska, Radio dla Ciebie, BBC,
– w TV: Telexpress, Panorama, Wiadomości, TVN24.
W części z tych doniesień pojawiały się o informacje o wizycie HRDs.
O 14.00 Szachman odbył spotkanie w Czeczeńskim Ośrodku Informacyjnym, gdzie rozmawiał na temat ostatnich wydarzeń w Czeczenii oraz na temat pomocy na jaką mogą liczyć uchodźcy czeczeńscy w Polsce.
O 16.00 wszyscy HRDs odbyli nieformalne spotkanie z Dziunseiem Tarasową – buddystą i działaczem na rzecz praw człowieka na obszarze b. ZSRR.
O 17.00 odbyło się krótkie nieformalne spotkanie dla AI, Samorządu studenckiego Politechniki, obecnych było około 8 osób.
26 maja czwartek – Warszawa
O 12.50 wszyscy odlecieli do Amsterdamu.