Raport Kurdowie w Arabskiej Republice Syrii rok po wydarzeniach z marca 2004 r. ukazuje pogwałcenia praw człowieka w przypadku Kurdów od zamieszek na meczu football’u kurdyjskiej i arabskiej drużyny w Qamishli, po wydarzenia w północno-wschodniej Syrii, które doprowadziły do demonstracji i buntów w całym kraju, kiedy to ponad 30 Kurdów zostało zabitych. Prawie 2000 osób zostało aresztowanych – prawie wszyscy z nich byli Kurdami. Utrzymuje się, że zatrzymani Kurdowie, w tym dzieci w wieku 12 lat, kobiety, młode dziewczyny i ludzie starsi, byli torturowani i maltretowani w areszcie. Dziesiątki kurdyjskich studentów zostało wyrzuconych ze studiów i akademików za udział w pokojowych protestach.
Od marca 2004 r. nastąpił znaczny wzrost w liczbie udokumentowanych śmierci Kurdów, która była efektem tortur i maltretowania więźniów w areszcie: pięć z dziewięciu przypadków udokumentowanych w siedem miesięcy po wydarzeniach z marca 2004 r. dotyczyło syryjskich Kurdów. W tym samym czasie odnotowano również wiele przypadków zagadkowych śmierci poborowych w kurdyjskiej armii: co najmniej 6 zginęło z powodu wypadków z bronią lub domniemanego pobicia przez przełożonych lub innych żołnierzy. Nie wiadomo nic o wszczętym postępowaniu śledczym w wspomnianych powyżej sprawach.
Raport, który był rezultatem kilkumiesięcznego dochodzenia, również opisuje systematyczną dyskryminację etniczną, którą muszą znosić Kurdowie z Syrii. Raport nawołuje Syrię do zaprzestania praktyk zakazujących używania kurdyjskiego języka i kultywowania kurdyjskich tradycji. Raport ujawnia przypadki kurdyjskich obrońców praw człowieka, którzy walczyli o prawa kurdyjskiej ludności w Syrii i z tego powodu zostawali oni aresztowani, torturowani i niesprawiedliwie sądzeni.
“Władze Syrii muszą wszcząć dochodzenie w sprawie postępowania służb bezpieczeństwa w marcu 2004 roku”, stwierdziła Amnesty International. “ Muszą oni zbadać domniemane przypadki bezprawnego zabijania i śmieci, będącej rezultatem tortur i maltretowania w aresztach, a także muszą oni przedstawić środki zaradcze przeciw systematycznej dyskryminacji Kurdów, jak również innym pogwałceniom praw człowieka, które mogły być powodem zwiększenia napięcia wśród ludności i wybuchu przemocy.”
Tło wydarzeń:
1.5 miliona syryjskich Kurdów, którzy stanowią drugą co do wielkości grupę etniczną w kraju, poza Arabami, cierpi z powodu dyskryminacji etnicznej. Przejawia się ona restrykcjami dotyczącymi używania kurdyjskiego języka i celebrowania kurdyjskiej kultury. Raport nawołuje władze Syrii do zaprzestania praktyk zakazujących używania kurdyjskiego języka w szkołach, miejscu pracy, budynkach państwowych i prywatnych uroczystościach, a także do zezwolenia na rejestrowanie imion dzieci i nazw własnych ( np. firm) w języku kurdyjskim.
Kilkaset tysięcy syryjskich Kurdów zostało pozbawionych obywatelstwa i z tego powodu odmawia się im prawa do edukacji, zatrudnienia, korzystania ze służby zdrowia, a także innych praw przysługujących obywatelom Syrii, w tym posiadania obywatelstwa i paszportu. Amnesty International wzywa Syrię do wniesienia poprawek do systemu legislacyjnego, aby znaleźć rozwiązanie problemu “bezpaństwowości” Kurdów urodzonych w Syrii i dyskryminacji wymierzonej przeciwko nim.