Turcja: Sąd umorzył sprawę przeciw powieściopisarzowi Orhanowi Pamuk

Amnesty International sprzeciwia się Artykułowi 301, ponieważ stanowi on poważne zagrożenie dla prawa do wolności wypowiedzi, które to prawo władze tureckie mają prawny obowiązek respektować. Organizacja przeanalizowała artykuł i wyszczególniła swoje zastrzeżenia co do procesów przeciwko Orhanowi Pamuk i innym osobom w oświadczeniu z 9 grudnia 2005, pt. Turcja: Artykuł 301 jest zagrożeniem dla wolności wypowiedzi i musi zostać natychmiast zniesiony! (AI Index: EUR 44/035/2005).

Zastrzeżenia organizacji co do nieprecyzyjności artykułu i zawartego w nim potencjału arbitralnego zastosowania pozostają aktualne pomimo uchylenia sprawy przeciwko Orhanowi Pamuk. W gruncie rzeczy Amnesty International bierze pod uwagę to, że sława Orhana Pamuk ściągnęła uwagę na wady Artykułu 301 i obecnie organizacja obawia się, że procesy przeciwko innym osobom oskarżonym na mocy tego samego artykułu mogą być kontynuowane bez rozgłosu.

Nadal trwają sprawy przeciwko innym osobom, które Amnesty International wyszczególniła w swym wcześniejszym oświadczeniu: Hrant Dink, Sehmus Ulek, Ragip Zarakolu, Fatih Tas, Murat Pabuc, Birol Duru i Rıdvan Kızgın. Ponadto 9 grudnia 2005 Sąd Pierwszej instancji Nr 2 w Istambule skazał Fatiha Tas na wyrok sześciu miesięcy więzienia za wydanie książki Alego Aydın, “Mówią, że zaginąłeś” [Kayıpsın Diyorlar]. Książka ta jest zbiorem artykułów i wierszy o dziennikarzu, który zaginął w latach 90.. Fatih Tas obecnie odwołuje się od tej decyzji. Amnesty International jest równie zaniepokojona dalszymi sprawami przeciwko innym osobom, które w sposób pokojowy wyrażały swoje przekonania, takimi jak wymienione poniżej.

Dziennikarze Murat Belge, Ismet Berkan, Hasan Cemal, Erol Katırcıoglu i Haluk Sahin mogą zostać skazani na kary więzienia na mocy Artykułu 301 za gazetowe artykuły, jakie napisali na temat sądowej decyzji o zakazie konferencji poświęconej sytuacji Ormian w Imperium Osmańskim. Pierwsze posiedzenie w ich sprawie ma się odbyć w Sądzie Pierwszej Instancji Nr 2 w Bağcılar 7 lutego 2006.

Proces przeciwko Halilowi Altındere, organizatorowi 9. Istanbul Biennale, festiwalu sztuki, ma się zacząć w Sądzie Karnym Pierwszej instancji dla Beyoglu 13 kwietnia 2006. Jest on oskarżony na mocy Artykułu 301 w związku z wystawą fotografii, która rzekomo “znieważa” armię.

Prokuratura Publiczna dla Beyoglu wszczęła sprawę przeciwko Abdullahowi Yıldız, głównemu redaktorowi Domu Wydawniczego Literatury, na mocy Artykułu 301 po opublikowaniu przekładu książki “Wiedźmy Smyrny” [Izmir’in Falcıları], której autorką jest grecka pisarka, Mara Meimaridi. Książka rzekomo przedstawia Turków w złym świetle. Sprawa ma być rozpatrywana 6 kwietnia 2006.

Profesorowie Ibrahim Kaboglu i Baskın Oran, odpowiednio: były przewodniczący i członek Komisji Praw Człowieka pod auspicjami Urzędu Premiera, staną przed sądem 15 lutego 2006 na mocy artykułów 216 i 301 w związku z raportem nt. praw kulturowych i praw mniejszości, opracowanym na osobistą prośbę premiera.

22 grudnia 2005 pisarz Zulkuf Kısanak został skazany przez Sąd Karny Pierwszej Instancji Nr 2 w Istambule na pięć miesięcy więzienia w związku z zarzutem znieważenia Republiki Tureckiej w książce “Jak spalono dziedzictwo tysięcy lat: Utracone wioski [Bin Yılların Mirası Nasıl Yakıldı: Yitik Koyler]. Wyrok został zamieniony na grzywnę 3000 lir tureckich (około 2260 dolarów USA).

Umorzenie sprawy przeciwko Orhanowi Pamuk jest zbyt małym krokiem na drodze ku wolności wypowiedzi w Turcji. Amnesty International uważa to wydarzenie za kolejny dowód arbitralnej natury Artykułu 301. Organizacja wzywa władze tureckie do umorzenia wszystkich spraw z tego artykułu oraz do całkowitego zniesienia samego artykułu.

Tematy