UE: Koniec chowania głowy w piasek

– Państwa członkowskie w beznadziejny sposób kapitulują wobec międzynarodowego i europejskiego obowiązku ochrony migrantów i uchodźców uciekających przed biedą, konfliktami i nadużyciami praw człowieka – powiedziała Draginja Nadaždin, Dyrektorka Amnesty International Polska.
– Wznoszenie barier przez Europę sprawia, że wiele osób nie ma bezpiecznych lub legalnych sposobów dotarcia do Twierdzy, w którą zamieniła się Europa. Jesteśmy przed budynkiem, w którym odbywa się europejski szczyt, by wezwać przywódców UE do krytycznego spojrzenia na konsekwencje ich "walki z nielegalną migracją" dla życia mężczyzn, kobiet i dzieci – dodaje Nicolas Beger, Dyrektor Biura Instytucji Europejskich Amnesty International.
Dzisiejszy protest na brukselskiej "plaży" ma na celu przypomnienie, że pięć miesięcy od tragicznego zatonięcia u wybrzeży Lampedusy statku, podczas którego utonęło 500 osób, nie zostały podjęte adekwatne lub skoordynowane działania, które pozwolą zapobiegać takim tragediom w przyszłości. Zamiast tego działania UE wciąż faworyzują prewencyjne strategie i praktyki, zmuszające rosnącą liczbę migrantów, uchodźców i osób poszukujących ochrony międzynarodowej do podjęcia niebezpiecznej przeprawy, która pozwoli im pokonać barykady Twierdzy Europa.
Amnesty International rozmawiała z ludźmi, którzy na morzu stracili rodziny, przeżyli zawrócenie z granicy, doświadczyli ze strony straży granicznej przemocy i złego traktowania i przeszli przez długotrwałe odosobnienie w opłakanych warunkach ośrodków detencyjnych. Inni byli przetrzymywani w krajach, na które państwa członkowskie UE scedowały swe praktyki kontroli migracji. Wiele z nich słynie z doniesień o nadużyciach praw człowieka. Czary goryczy dopełnia to, jak wiele osób straciło swe życie na morzu.

Ograniczone propozycje dobrowolnych przesiedleń i przyjęć ze względów humanitarnych powodują, że wiele osób decyduje się na te ryzykowne przeprawy, często wpływając na tych, którzy stracili wszystko poza ich życiem. W połowie lutego na przykład kraje UE oferowały zaledwie około 15 000 miejsc dla najbardziej narażonych uchodźców z Syrii – większość z nich przyjęły Niemcy. Do końca 2013 około 80 000 osób złożyło wnioski o status uchodźcy w UE. To zaledwie niewielki ułamek 2,5 mln ludzi, którzy uciekli z kraju targanego wojną.

Amnesty International wzywa władze państw członkowskich UE, by stawiały za priorytet ochronę ludzi, a nie ochronę granic i wprowadziły w życie trzy rozwiązania:

  • ustanowienie lepszego systemu poszukiwania i ratownictwa na morzu, by ludzie nie tonęli, dryfując na łodziach;
  • tworzenie nowych, bezpiecznych i legalnych dróg dotarcia do UE, by migranci i uchodźcy nie próbowali desperackich, niebezpiecznych przepraw przez morze;
  • UE nie może pozwolić, żeby kraje, które mają na swoim koncie naruszenia praw człowieka, były traktowane jako strażnicy Europy – wszystkie umowy bilateralne dotyczące kontroli migracji podpisane z takimi krajami powinny zostać rozwiązane, a kraje członkowskie powinny zaprzestać przenoszenia odpowiedzialności za kontrolę migracji na państwa trzecie.

Kwietniowy szczyt UE-Afryka będzie okazją, żeby zmienić charakter współpracy w obszarze migracji z krajami na południe od Europy. Władze państw członkowskich powinny pracować nad tym problemem w kontekście priorytetów dla polityki wewnętrznej, które są właśnie opracowywane i będą przyjęte w 5-letnim dokumencie strategicznym w czerwcu.
– Dokument, który zostanie przyjęty na szczycie w czerwcu to wyjątkowa okazja dla państw członkowskich, żeby zmieniły politykę i praktykę w obszarze migracji i azylu. Przywódcy muszą działać odważnie i sprawić, że prawa człowieka będą postawione w centrum unijnej polityki migracji i azylu – powiedziała Draginja Nadaždin.
Przed nadchodzącymi wyborami do Parlamentu Europejskiego AI wzywa również kandydatów w wyborach, by zadeklarowali, że są gotowi stanąć po stronie praw migrantów i uchodźców w swojej pracy.
– Działania państw członkowskich w obszarze migracji i azylu wystawiły UE, podmiot liczący się w kwestiach praw człowieka, na pośmiewisko. Rok 2014 to szansa, żeby państwa członkowskie zrehabilitowały się i uznały wreszcie, że ochrona ludzi stoi ponad ochroną granic – dodała Draginja Nadaždin.
Dodatkowe informacje
Amnesty International prowadzi kampanię "S.O.S. Europo!", by naświetlać przypadki niebezpiecznych i nieludzkich praktyk migracyjnych i azylowych na granicach Unii Europejskiej. Ma ona na celu zmianę niepokojącego trendu w polityce, która stawia sobie za priorytet działania odstraszające i zapobiegające migracji zamiast działań nakierowanych na ochronę ludzi.
Aktywiści i aktywistki AI organizują w dn. 20-24 marca akcje w całej UE, by naświetlić problem łamania praw migrantów i uchodźców. 20 marca w Brukseli stworzą oni przed Parlamentem Europejskim ogromną plażę, symbol dramatu migrantów, którzy starają się dostać do Europy przez południową granicę.
Jednocześnie rozpoczyna się kampania AI skierowana do kandydatów i kandydatek do PE. Są oni wzywani do podpisania deklaracji, że jako posłowie będą traktować prawa człowieka jako fundament działań, szczególnie w kwestii ochrony migrantów i uchodźców.
Więcej informacji o kampanii >>>
Wydarzenia 20-24 marca w Polsce:
Warszawa >>>
Wrocław >>>
Toruń >>>
Więcej informacji na temat nadużyć praw człowieka w nawiązaniu do polityki i praktyk ochrony przez państwa członkowskie granic UE:
–  Cypr: nadużywanie detencji wobec migrantów i potencjalnych uchodźców łamie prawo UE, 18 Marca 2014 >>>
– Spain: Accountability urged for "appalling" migrant deaths in Ceuta, 14 February 2014 >>>
– Greek government must carry out a transparent and thorough investigation into the loss of life in the Aegean, 22 January 2014 >>>
– Fortress Europe: Syrian refugee shame exposed, 13 December 2013 >>>
– Bulgaria: Refugees in Bulgaria trapped in substandard conditions, 13 December 2013 >>>
– Frontier Europe: Human rights abuses on Greece’s border with Turkey, 9 July 2013 >>>
– EU must ensure protection for refugees, asylum-seekers and migrants in Libya, 20 June 2013 >>>