EUR 01/003/2007
Według przygotowanego przez organizację raportu Unia Europejska: Powstrzymanie handlu narzędziami tortur, Unii nie udało się stworzyć przepisów wystarczająco silnych i uwzględniających wszystkie aspekty handlu tego typu towarami. W konsekwencji, mimo istnienia nowych regulacji, przedsiębiorstwa wciąż są w stanie czerpać korzyści z handlu przedmiotami i technologiami, stosowanymi później w trakcie tortur.
-Unia Europejska jest pierwszym organizacją regionalną na świecie, która wprowadziła zasady, regulujące handel wyposażeniem, używanym do tortur i znęcania się. Mimo, iż zajęto się już uchybieniami w nowych regulacjach, nie powstrzyma to handlu narzędziami tortur- – powiedział Brian Wood, kierujący badaniami Amnesty International nad handlem bronią i środkami bezpieczeństwa.
Raport przedstawia luki prawne, osłabiające unijne regulacje:
– Na liście towarów, którymi handel jest zakazany nie znalazły się przedmioty, używane do tortur i egzekucji, takie jak pałki z kolcami o długości 75 mm, czy liny do wieszania, używane do wykonywania egzekucji w Indiach, Sri Lance, a także Trinidadzie i Tobago;
– Jednostki i przedsiębiorstwa z Unii Europejskiej wciąż są w stanie pośredniczyć w handlu towarami, które bez problemu mogą być użyte do wykonywania tortur poza terytorium UE;
– Przepisy nie regulują importu czy handlu takimi towarami między krajami członkowskimi Unii Europejskiej, co do których istnieją udokumentowane dowody na stosowanie tortur i nieludzkie traktowanie;
– Tylko 11 z 27 państw członkowskich UE wprowadziło odpowiednie przepisy do prawa krajowego, bądź też implementowało system kar zgodny z regulacjami unijnymi;
– Regulacje wciąż nie są w stanie zapobiec tranzytowi narzędzi tortur przez teren Unii Europejskiej, dokonywanemu przez przedsiębiorstwa spoza Unii.
-W momencie, gdy kategoryczny sprzeciw Unii Europejskiej wobec stosowania tortur został podważony przez jej zaangażowanie w operacje nielegalnego zatrzymywania i przekazywania więźniów w ramach -wojny z terroryzmem-, Unia nie może sobie pozwolić na wizerunek ugrupowania, tolerującego transport narzędzi tortur przez jej terytorium- – powiedziała Helen Hughes, badająca z ramienia Amnesty International międzynarodowe transfery broni.
Na liście towarów, poddanych kontroli brakuje innych budzących zastrzeżenia i niebezpiecznych przedmiotów. Z tego powodu nie istnieje żaden mechanizm, mogący zapobiec ich eksportowi z krajów UE, mimo dowodów na ich nadużywanie przez służby bezpieczeństwa. Są wśród nich kajdanki, używane do krępowania więźniów w trakcie przesłuchań w Zatoce Guantanamo i elektryczne pałki, stosowane przeciw mniejszościom romskim przez słowacką i bułgarską policję.
-Obecnie, dla krajów UE jest niezwykle ważne, by ustalić harmonogram rewizji nowych regulacji i podjąć odpowiednie kroki, mające na celu wprowadzenie pełnej implementacji przepisów. Jest to konieczne, by kraje przeciwdziałały handlowi narzędziami tortur- – powiedział Brian Wood.
Informacje o wydawcy
31 lipca 2006 r. Komisja Europejska nadała moc obowiązującą Rozporządzeniu (WE) nr 1236/2005 z dnia 27 czerwca 2005r. w sprawie handlu niektórymi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Jest to pierwszy na świecie tego rodzaju zestaw regulacji.
Tortury, nieludzkie lub poniżające tratowanie jest absolutnie zakazane przez europejski system praw człowieka, podobnie jak kara śmierci.
* badania, dotyczące raportu zostały również przeprowadzone przez Omega Research Foundation.
Streszczenie raportu Unia Europejska: Powstrzymanie handlu narzędziami tortur. Pełna wersja raportu będzie wkrótce dostępna na stronie www.amnesty.org
Tłumaczenie: Przemysław Pietraszek