Amnesty International wzywa nową administrację do podjęcia konkretnych środków w sprawie największych wyzwań w kwestii praw człowieka, przed jakimi stoi teraz Ukraina.

Wyeliminowanie tortur i brutalnego traktowania na posterunkach milicji

Każde zatrzymana przez milicję oznacza ryzyko tortur. Komitet ds. zapobiegania torturom określił warunki panujące w aresztach jako „nie do przyjęcia”. W ostatnich miesiącach Amnesty International opisała przypadki tortur i brutalnego traktowania w aresztach milicyjnych. Organizacja wzywa nową administrację do powołania niezależnego ciała, które monitorować będzie miejsca zatrzymań oraz do zapewnienia, że zatrzymani będą dokładnie informowani o przysługujących im prawach i umożliwi im się dostęp do badań lekarskich.

Ograniczanie wolności wypowiedzi i zgromadzeń

Na Ukrainie nie zawsze przestrzegano swobody wypowiedzi, toteż nowa administracja musi zapewnić, że nie będzie niepotrzebnie kontrolować ani oskarżać niezależnych dziennikarzy i wydawców. Organizacja wzywa również do wszczęcia niezależnego dochodzenia w sprawie „zaginięcia” w 2000 roku dziennikarza śledczego Georgija Gongadze.

W czasie trwania wyborów Amnesty International opublikowała przypadki arbitralnego zatrzymywania działaczy opozycji. Nowa administracja musi zapewnić, że funkcjonariusze państwowi nie będą nikogo nękać ani zatrzymywać za pokojowe głoszenie jego poglądów.

Przemoc wobec kobiet

Amnesty International wzywa do polepszenia ustawy o przemocy domowej, tak aby prawa kobiet były lepiej chronione. Nowa administracja musi także podjąć walkę z przemytem ludzi, a także zapewnić, że sędziowie zostaną przeszkoleni w tej problematyce, a funkcjonariuszom, państwowym dostarczy się odpowiednich środków i szkoleń. Trzeba również zapewnić odpowiednią ochronę kobietom i dziewczętom, które zgodzą się złożyć zeznania.

Uchodźcy

W czerwcu 2004 roku Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zaleciło Ukrainie przestrzeganie podstawowych zasad prawa międzynarodowego dotyczących ochrony uchodźców i osób poszukujących azylu. Amnesty International wzywa nową administrację do efektywnego wprowadzania w życie Konwencji o uchodźcach oraz do poprawienia ustawy o osobach poszukujących azylu.

Sprawiedliwość międzynarodowa

Amnesty International wzywa Ukrainę do ratyfikowania Statutu Rzymskiego Międzynarodowego Trybunału Karnego, który ma położyć kres bezkarności za zbrodnie przeciwko prawu międzynarodowemu.

Tło wydarzeń

Wiktor Juszczenko został 26 grudnia wybrany na trzeciego prezydenta Ukrainy po burzliwej kampanii wyborczej. Pierwsza tura wyborów prezydenckich na Ukrainie miała miejsce 31 października. Niewielką przewagę uzyskał w niej kandydat opozycji Wiktor Juszczenko. Według Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, kampania wyborcza charakteryzowała się przeważającym poparciem mediów dla kandydata obozu władzy Wiktora Janukowycza. Pojawiły się doniesienia o wywieraniu nacisków na wyborców oraz o nieprawidłowościach w komisjach wyborczych. Między pierwszą a drugą turą wyborów władze nie podjęły żadnych działań w celu zmiany sytuacji. Międzynarodowa Misja Obserwacyjna oświadczyła, że „władze wykonawcze i Centralna Komisja Wyborcza wykazały brak woli, aby przeprowadzić prawdziwie demokratyczny proces wyborczy”. Wiktor Jakunowycz został uznany zwycięzcą drugiej tury wyborów. Po dziesięciu dniach demonstracji i kontrdemonstracji zwolenników obu kandydatów Sąd Najwyższy uznał, że wybory były nieważne i kazał powtórzyć drugą turę wyborów, którą wygrał Juszczenko.