W kontekście obecnego kryzysu finansowego Amnesty International chce podkreślić, jak ważne jest to, aby wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej podpisały i ratyfikowały protokół. Organizacja nakłania także, by państwa te rozważyły dotychczas pomijany problem wpływu programów oszczędnościowych na prawa człowieka.
Kryzys finansowych oraz programy oszczędnościowe wprowadzone przez wiele krajów członkowskich Unii Europejskiej wpłynęły na realizację wielu z praw społecznych i gospodarczych, takich jak te zapewniające dostęp do świadczeń socjalnych, mieszkania, opieki zdrowotnej, edukacji oraz wyżywienia. Wprowadzane oszczędności nieproporcjonalnie częściej dotykają ludzi najbiedniejszych i marginalizowanych.
Amnesty International wierzy, że podpisanie i ratyfikowanie przez Unię Europejską protokołu byłoby znakiem zaangażowania wszystkich 27 państw członkowskich w stosowanie środków, które respektują prawa człowieka. Pozwoliłoby to również na pociągnięcie do odpowiedzialności na poziomie międzynarodowym, w przypadku gdy droga krajowa została w całości wyczerpana.
Organizacja jest zaniepokojona faktem, iż dotychczasowe debaty, prowadzone w kontekście kryzysu finansowego na poziomie Unii Europejskiej, nie poruszały tematu wpływu programów oszczędnościowych na prawa człowieka. Wydaje się, że aspekt ten jest całkowicie pomijany w dyskusji, pomimo ciążącego na Unii Europejskiej zobowiązania do zapewnienia praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych każdemu obywatelowi, bez dyskryminacji. To zobowiązanie oznacza, że rządy państw członkowskich muszą chronić prawa człowieka również podczas recesji; szczególnie ze względu na to, że narażone społeczności właśnie w tym czasie mogą być wystawione na ryzyko ich naruszeń.
Rządy państw członkowskich argumentują, że programy oszczędnościowe, takie jak cięcia wydatków publicznych, są niezbędne, jednak Amnesty International podkreśla, że nie może to tłumaczyć braku poszanowania praw człowieka. Zagwarantowanie tego, iż oszczędności nie prowadzą do dyskryminacji, nie podważają istoty obowiązujących praw człowieka i nie uderzają w najbardziej narażone społeczności, wpychając je w ubóstwo, jest międzynarodowym zobowiązaniem tych państw.
Prawo międzynarodowe stanowi, że podejmowane działania oszczędnościowe muszą zagwarantować niezbędne minimum, które zapewni przestrzeganie wszystkich praw człowieka, tj. prawa do mieszkania, niezbędnej opieki zdrowotnej, wyżywienia, życia wolnego od dyskryminacji
i ubóstwa.
Protokół ratyfikowało dziesięć państw, m.in.: Słowacja, Hiszpania i Portugalia. Kilka innych krajów członkowskich UE podpisało protokół (Belgia, Finlandia, Francja, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Holandia oraz Słowenia).
Tł. Damian Pydyś
