Informacje te zaprzeczają zapewnieniom Sekretarz Stanu USA Condalezza’y Rice złożonym w ubiegłym tygodniu Ministrowi Spraw Zagranicznych Irlandii, Dermotowi Ahern’owi, o tym, że irlandzki port Shannon nie był wykorzystywany do „niewłaściwych” celów lub jako punkt tranzytowy dla podejrzanych terrorystów.
Organizacja odrzuciła także zapewnienia Sekretarz Stanu USA, gdy rozpoczynała ona swoją wizytę w czterech krajach Europy. W swoim dzisiejszym oświadczeniu Rice uzasadniła, iż transport zatrzymanych – przewożenie ich z kraju do kraju bez procedur prawnych – jest zgodne z prawem międzynarodowym. Pomimo, iż wydawane ofiary często trafiają do krajów, w których tortury są powszechnie stosowaną metodą przesłuchań, Rice podkreśliła, że rząd USA oczekuje na zapewnienia krajów docelowych na temat traktowania podejrzanych.
„Wysyłanie zatrzymanych do krajów, w których mogą oni być narażeni na tortury czy złe traktowanie jest bezpośrednim i całkowitym łamaniem międzynarodowego prawa z lub bez tzw. ‘zapewnień dyplomatycznych’. Zapewnienia te są bezwartościowe. Kraje znane z systematycznego stosowania tortur, ciągle zaprzeczają stosowania takich praktyk” – powiedział Claudio Cordone,Dyrektor Amnesty International ds. Programów Regionalnych.
Amnesty International zdobyła rejestr lotów sześciu czarterowych samolotów CIA w okresie od września 2001 r. do września 2005 r. Według Federalnego Zarządu Lotnictwa Cywilnego USA z tamtego okresu, samoloty te lądowały 50 razy w Shannon i startowały stamtąd 35 razy, co sugeruje, że niektóre loty były trzymane w tajemnicy. Mimo, że lotnisko Shannon jest wykorzystywane przez wojsko USA jako punkt międzylądowania w celu uzupełnienia zapasu paliwa, żadne z tych samolotów nie były wojskowymi samolotami transportowymi. Ogółem w tym okresie, sześć samolotów wykonało około 800 lotów rozpoczynających się lub kończących na terytorium Europy.
Samoloty to:
- Boeing 737-7ET, sygnał wywoławczy N313P (później przerejestrowany na N4476S). Największy z sześciu samolotów, z 32 miejscami siedzącymi, należy do firmy Premier Executive Transport Services, najważniejszej firmy współpracującej z CIA, do której należy również N379P. N313P był często widywany w bazach wojskowych USA, również w Afganistanie.
- Gulfstream V: sygnał wywoławczy N379P (później przerejestrowany na N44982): samolot ten wykonał ponad 50 lotów do centrum zatrzymań USA w Zatoce Guantanamo i jest nazywany „Ekspresem do Guantanamo”. Został on również wykorzystany do przetransportowania Ahmeda Agiza i Mohammeda a-Zari ze Szwecji do Egiptu.
- Gulfstream III: sygnał wywoławczy N829MG (później przerejestrowany na N259SK). Samolot ten przewiózł Mahera Arar, posiadającego podwójne obywatelstwo syryjskie i kanadyjskie, z USA do Syrii, gdzie był przetrzymywany przez okres 13 miesięcy bez postawienia zarzutu; był w tym czasie torturowany. Został ostatecznie wypuszczony na wolność w październiku 2003 roku.
- Gulfstream IV: sygnał wywoławczy N85VM (później przerejestrowany na N227SV). Samolot ten przewiózł Abu Omara z Niemiec do Egiptu, po porwaniu, do którego doszło we Włoszech. Samolot następnie zawrócił i poleciał do Shannon. Książka pokładowa tego samolotu zawiera informacje o lotach do Afganistanu, Maroka, Dubaju, Jordanii, Włoch, Japonii, Szwajcarii, Azerbejdżanu i Republiki Czeskiej.
Amnesty International publikuje te informacje po wezwaniu irlandzkiego Ministra Spraw Zagranicznych Dermota Aherna z czwartku ubiegłego tygodnia. Zapytany o korzystanie samolotów CIA z lotniska Shannon, Minister odpowiedział: „Jeśli ktokolwiek ma dowody na jakikolwiek z tych lotów, proszę, niech do mnie zadzwoni, a ja natychmiast rozpocznę dochodzenie w tej sprawie”. Na przykład, 17 lutego 2003r., samolot Gulfstream IV, N85VM zabrał Abu Omara z Ramstein do Kairu, a następnie zawrócił i poleciał do Shannon, do którego przybył o 5:52, 18 lutego.
Ostatnie informacje potwierdzają wiarygodne i ciągle pojawiające się w mediach raporty sporządzone przez organizacje pozarządowe mówiące o tym, że czarterowe loty CIA są wykorzystywane do przewożenia podejrzanych. Amnesty International jest w posiadaniu jedynie częściowych informacji z książek pokładowych sześciu samolotów, podczas gdy CIA używa podobno 30 dzierżawionych samolotów.
Kraje europejskie pozwoliły tym samolotom na lądowania, uzupełnianie zapasu paliwa oraz starty z ich terytoriów. Zgodnie z międzynarodowym prawem i standardami, wszystkie kraje mają obowiązek współpracować w sprawie zakończenia poważnych nadużyć zakazu tortur i innych bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa międzynarodowego. Muszą one również powstrzymać się od pomagania i asystowania osobom łamiącym prawo.
Amnesty International nawołuje kraje europejskie do wszczęcia natychmiastowego i dokładnego śledztwa w sprawie zarzutów o lądowanie na ich terytoriach czarterowych samolotów CIA przewożących zatrzymanych do krajów, w których są oni narażeni na „zaginięcia”, tortury i złe traktowanie. Do czasu zakończenia śledztwa, wszystkie kraje muszą zapewnić, że ich terytoria i bazy nie są wykorzystywane do pomocy w przewożeniu zatrzymanych.
Organizacja nakłania wszystkie kraje członkowskie Rady Europy do zaoferowania pełnej gotowości współpracy w dochodzeniu prowadzonego przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w sprawie zarzutów w związku z tajnymi centrami zatrzymań, jak i o dostarczenie wszystkich informacji dotyczących wewnętrznego prawa i praktyk związanych z tajnymi lotami transportującymi więźniów, zgodnie z prośbą Sekretarza Generalnego Rady Europy.