Włochy: nowe “antyterrostyczne” ustawodawstwo stanowi zagrożenie dla stosowania praw człowieka

AI Index: EUR 30/011/2005
Zgodnie z  rozporządzeniem możliwe będzie zatrzymywanie osób bez postawienia im zarzutów na ponad 24 godziny (według dotychczasowego ustawodawstwa – maksymalnie 12 godzin). Władze będą upoważnione do przesłuchiwania podejrzanego bez konieczności zapewnienia mu obecności prawnika, która jest istotnym elementem ochrony przed torturami i nieuczciwym procesem. Władze wykonawcze (prefekt), a nie sędzia, będą mogły decydować o usunięciu z kraju przebywającej w nim legalnie osoby na podstawie podejrzenia, że stanowi ona zagrożenie dla bezpieczeństwa Włoch.
Amnesty International potępia wszelkie formy ataków na cywilów, zarówno przez przedstawicieli władz państwowych, jak i inne osoby. Amnesty International szanuje prawo każdego państwa do stosowania zgodnych z prawem międzynarodowym środków mających zapewnić bezpieczeństwo jego obywatelom oraz integralność jego terytorium. Amnesty International wyraża jednak głęboki niepokój, gdyż nowo podjęte środki naruszają obowiązujące normy ochrony praw człowieka.
Przesłuchiwanie zatrzymanych bez zapewnienia im obecności prawnika jest naruszeniem Reguły nr 1 Podstawowych Reguł Pracy Prawników, Zasady 17 (1) Zbioru Zasad Ochrony wszystkich osób bez względu na formę zatrzymania czy uwięzienia i Zasady 93 Europejskich Zasad dot. Więziennictwa. Nawet osoby podejrzane o popełnienie ludobójstwa, zbrodni przeciw ludzkości lub zbrodni wojennej, są -zgodnie z prawem międzynarodowym, wyrażonym w Artykule 5 Statutu Rzymskiego Międzynarodowego Trybunału Karnego, Zasady 42 ze zbioru Zasad Międzynarodowego Trybunału dla Byłej Jugosławii oraz Zasady 42 Zbioru Zasad Międzynarodowego Trybunału Karnego dla Ruandy- uprawnione do obecności prawnika w trakcie każdego przesłuchania.

Amnesty International jest także zaniepokojona formami wydalania z kraju, zaproponowanymi w rozporządzeniu. Stanowi ono, że decyzję o wydaleniu może podjąć prefekt, a nie sędzia, na podstawie bezpośredniego dowodu. Funkcję sądu drugiej instancji będzie pełnił w takiej sytuacji sąd administracyjny (Tribunale amministrativo). Amnesty International pragnie przypomnieć o istnieniu prawa do kompetentnego doradztwa zagwarantowanego w Artykułach 13 i 14 Podstawowych Reguł Pracy Prawników oraz prawa do pozostania w kraju do momentu podjęcia decyzji przez odpowiednie władze (artykuł 13 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych).

Amnesty International pragnie przypomnieć o wynikających z międzynarodowego prawa zwyczajowego zobowiązaniach Włoch do poszanowania zasady non-refoulement, czyli zakazu wydalania z kraju jakiejkolwiek osoby, jeśli mogłoby się to wiązać z ryzykiem poważnego naruszenia jej praw człowieka. Zobowiązanie to potwierdziły Włochy stając się stroną Konwencji o uchodźcach z 1951 roku, Konwencji ONZ o torturach i innym formach okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania i karania oraz Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Wszystkie te dokumenty zabraniają stosowania wydalania w takiej sytuacji.
Amnesty International wzywa rząd włoski do uchylenia tych postanowień -antyterrorystycznego- Aktu z 1 sierpnia, które naruszają ogólnie uznane standardy dotyczące poszanowania praw człowieka. Amnesty International wzywa także rząd włoski do zapewnienia, że ustanawiane w przyszłości regulacje -antyterrorystyczne- nie będą naruszały standardów związanych z ochroną praw człowieka. 
Tłumaczenie: Małgorzata Deja