24-stronicowy dokument przygotowany przez AI zawiera liczne propozycje ustaw dotyczących respektowania praw człowieka w sferze azylu, imigracji, oraz współpracy sądowniczej i policyjnej w Unii. (Zobacz: -More Justice and Freedom to balance Security: Amnesty International’s Recommendations to the EU– na www.amnesty-eu.org).
-Dotychczas, przeciwdziałanie terroryzmowi oraz kontrola nielegalnej imigracji zdominowały politykę Unii w dziedzinie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Amnesty International wierzy, iż Unia musi obecnie zmienić to nastawienie by nie doszło do sytuacji, gdy będzie ona naruszać te same prawa, których deklaruje się bronić,- powiedział dziennikarzom w Brukseli Dick Oosting, Dyrektor biura Amnesty International ds. Unii Europejskiej.
-Mamy obecnie dogodny czas dla ‘nowego startu’, bardziej wyważonego podejścia. Niestety, jak wynika z opinii krążących po całej Europie, opinii powtarzających starą retorykę o imigracji i osobach szukających azylu, nie był to dobry ‘nowy start’,- powiedział Oosting.
Dokument Amnesty International wskazuje na pięć ewidentnych sprzeczności w sposobie wcielania w życie polityki unijnej dotyczącej wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych:

• Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne są jednymi z "najgorętszych" obszarów pod względem uchwalania nowego prawa; niemniej, środki przeznaczone na nadzorowanie przestrzegania praw człowieka w UE są śladowe.
• Chociaż Unia próbuje ulepszyć kontrolę sądowniczą i obywatelską nad w/w dziedzinami, wzrasta aktywność rządów poszczególnych państw próbujących tę kontrolę ograniczyć.
• Prawo azylowo-immigracyjne wydaje się być w konflikcie z polityką zagraniczną – naciska się na kraje postronne w kwestii walki z nielegalną imigracją w sposób zagrażający zobowiązaniom ochrony uchodźców.
• Pomimo wielokrotnych zapewnień o promowaniu "zrównoważonego" podejścia do kontroli legalnej migracji i walki z nielegalną imigracją, cały nacisk zdaje się być położony na środkach obronnych – z niewielkim zainteresowaniem przyczynami obserwowanych zjawisk i walką z wyzyskiem pracowników.
• Zasada "wzajemnego uznania" pewnych mechanizmów państwowych pomiędzy krajami członkowskimi, stanowiąca podstawę inicjatyw takich jak np. Europejski Nakaz Aresztowania [European Arrest Warrant], nie uwzględnia znaczących różnic w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości w różnych krajach Unii.

Rekomendacje Amnesty International obejmują:
Prawa człowieka w Europie
Potrzebne jest obecnie powołanie grupy roboczej Rady Unii zajmującej się prawami człowieka. Amnesty International wierzy, iż stale zwiększający się nakład pracy związany z podstawowymi prawami, sprawia, iż obecna sytuacja jest niestabilna. Dominujący obecnie nacisk na bezpieczeństwo i walkę z terroryzmem sprawia, że należy bardzo pilnie utworzyć forum mogącego podejść do tych kwestii również z uwzględnieniem praw człowieka.
Współpraca w sprawie migracji nie powinna uniemożliwiać otrzymania azylu
Amnesty International wzywa kraje członkowskie Unii do zapewnienia zgodności umów migracyjnych z krajami postronnymi ze standardami praw człowieka, w szczególności aby nie uniemożliwiały one otrzymania azylu na terytorium Unii. Dokument AI wyraża wielki niepokój niedawną inicjatywą pewnych państw Unii zmierzającą do nawiązania współpracy migracyjnej z państwami takimi jak Libia, łamiącymi prawa człowieka. W lutym AI ustaliła, iż Libia zawraca do Erytrei obywateli tego kraju, nawet jeśli grozi im tam prześladowanie.
Wydalanie nielegalnych imigrantów
Jakakolwiek przyszła inicjatywa legislacyjna powinna wyszczególnić powody dla których pewne osoby mogą zostać wydalone z Unii, jak również procedurę wydalenia. Amnesty International jest zaniepokojona faktem, iż nie przykłada się wystarczająco dużo uwagi do ochrony osób wydalanych. Przykładowo, 28 lipca br. AI opisała przypadek dwóch niedoszłych azylantów z Somalii, którzy zostali zamordowani kilka miesięcy po wydaleniu ich z Holandii i Danii.
Współpraca sądownicza
AI wzywa Unię do ustalenia minimalnych standardów uznawalności dowodów procesowych uzyskanych wskutek złego traktowania lub torturowania osób zatrzymanych. Poprawiłoby to znacznie ochronę praw człowieka, a także wzmocniło wzajemne zaufanie potrzebne dla obustronnej współpracy.
 Współpraca policyjna
Amnesty International jest zainteresowana rosnącą współpracą europejskich policji, jak również kwestią jej regulowania. AI wzywa Unię do zajęcia się tą sprawą i proponuje aby uczynić prawnie wiążącym jakikolwiek europejski kodeks etyki policyjnej który się pojawi.

Więcej informacji (komentarze, wywiady):
Biuro Amnesty International ds. Unii Europejskiej (Bruksela):
[Amnesty International EU Office (Brussels):]

Tel: 32-2-5021499

Fax: 32-2-5025686
Email: [email protected]
Web-site: www.amnesty-eu.org
Tłumaczenie Jan M. Zankowski