Na przestrzeni trzech ostatnich lat Amnesty International prowadziła obserwację zgromadzeń publicznych w Polsce. Celem projektu realizowanego w latach 2017-2019 było zbadanie jak realizowana jest wolność zgromadzeń i jak zabezpieczane są zgromadzenia. Miało to istotne znaczenie zwłaszcza w kontekście nowelizacji postanowień ustawy Prawo o zgromadzeniach, która weszła w życie 2 kwietnia 2017 r.
W ramach projektu ponad 50 specjalnie przeszkolonych obserwatorów przeprowadziło kilkadziesiąt obserwacji (oficjalnych i nieoficjalnych) zgromadzeń. Analizowano również zgodność przepisów prawa i praktyki ich stosowania przez policję, organy samorządowe i wojewodów z międzynarodowymi prawem, obserwowano rozprawy sądowe i postępowania toczące się w sprawach uczestników protestów oraz analizowano orzecznictwo sądów.
W raporcie podsumowującym zaprezentowane zostały główne obserwacje i rekomendacje na temat obszarów uznanych za najbardziej problematyczne z punktu widzenia gwarancji wolności zgromadzeń.
Główny wniosek to istotne ograniczenie przestrzeni dla wyrażania sprzeciwu wobec działań podejmowanych przez instytucje państwowe. Ograniczenia te przejawiają się zarówno w zmianach legislacyjnych (na przykład poprzez przyznanie pierwszeństwa jednemu rodzajowi zgromadzeń – tzw. zgromadzeniom cyklicznym, ograniczenie prawa do kontrdemonstracji), jak i w praktyce stosowania prawa np. przez organy samorządowe i wojewodów (prewencyjne zakazy zgromadzeń, zakazy wydawane w drodze zarządzeń zastępczych), czy Policję (nierówne traktowanie zgromadzeń w zależności od organizatora, działania naruszające wolność osobistą i prawo do prywatności).
Więcej o wnioskach i rekomendacjach Amnesty International w raporcie dostępnym tutaj (dokument zrewidowany).
ENGLISH VERSION: HERE
Odpowiedź Policji z dnia 10 września na wnioski i rekomendacje Amnesty International dostępna jest tutaj.