Zagrożenie wolności słowa, wolności zgromadzeń i wolnych mediów

14 grudnia br. zakomunikowane zostały zmiany zasad pracy mediów w Sejmie. Zmiany związane z powstaniem Centrum Medialnego i z ustanowieniem mechanizmu powoływania sejmowych korespondentów wychodzą poza ten zapis, stanowiąc ograniczenie wolności słowa, swobody wykonywania zawodu przez dziennikarzy, jak również prawa do informacji. Mogą również utrudnić krytykę prasową, będącą atrybutem demokratycznego państwa.
Należy podkreślić, iż zgodnie z art 61 ust 2 Konstytucji RP każdy obywatel ma prawo być obecnym na posiedzeniu Sejmu z możliwością nagrywania dźwięku i obrazu.
Na szczególną uwagę zasługuje również przebieg posiedzenia Sejmu w dniu 16 grudnia br., zwłaszcza w kontekście naruszania porządku obrad, niemożności złożenia wniosków formalnych, wykluczenia z obrad przedstawiciela opozycji, nieregulaminowego i zamkniętego dla dziennikarzy procedowania oraz pominięcia jawnej i rzetelnej dyskusji przed przyjęciem kluczowych dla państwa aktów prawnych.
Zaledwie trzy dni wcześniej, 13 grudnia Sejm RP uchwalił nowelizację ustawy Prawo o zgromadzeniach, która godzi bezpośrednio w zasady wolności zgromadzeń i równości obywateli wobec prawa wyrażone w art. 57 i 32 Konstytucji. Ustawa wprowadza pierwszeństwo zgromadzeń cyklicznych, a ich przeprowadzenie będzie uzależnione od zgody wojewody, będącego przedstawicielem Rady Ministrów w terenie. Stanowi to zaprzeczenie obywatelskiego charakteru konstytucyjnej wolności zgromadzeń i może stanowić narzędzie służące do nadużycia władzy przez władzę publiczną. W trakcie prac nad ustawą całkowicie zignorowano głos organizacji obywatelskich, nie prowadząc konsultacji społecznych oraz odmawiając zorganizowania wysłuchania publicznego w sprawie zmian. 194 organizacji pozarządowych zaapelowało do Prezydenta o niepodpisywanie Ustawy. Nowe prawo wchodzi w życie po 14 dniach od publikacji w Dzienniku Ustaw.
Brak przejrzystości, szybkie tempo prac, pomijanie konsultacji oraz rzetelnej dyskusji – otwartej dla mediów i przy udziale wszystkich opcji politycznych – tworzą poczucie niepewności, zagrożenia oraz godzą w zasadę ochrony zaufania obywatela do państwa.
Świadczą o tym masowe protesty obywatelskie, do których doszło w odpowiedzi na wspomniane wydarzenia.
Amnesty International wyraża sprzeciw wobec ograniczania podstawowych praw i wolności obywatelskich, wolności mediów w Sejmie oraz naruszania zasad demokracji i Konstytucji oraz wzywa władze państwa do respektowania wolności zgromadzeń i pokojowego wyrażania poglądów przez obywateli, będącego elementem demokracji bezpośredniej.
Zdjęcie: I, Kpalion, CC BY-SA 3.0