Zgłębiaj wiedzę

Czym są prawa człowieka?

Prawa człowieka to podstawowe normy przysługujące każdemu z nas, wynikające z samego faktu bycia człowiekiem, np. prawo do życia, wolność słowa, wolność zrzeszania się czy prawo do edukacji. Prawa człowieka są takie same dla wszystkich ludzi bez względu na rasę, płeć, orientację seksualną, wyznanie, pochodzenie etniczne, społeczne, narodowe czy przekonania polityczne. Prawa człowieka są niepodzielne i powszechne dla wszystkich ludzi. Są fundamentem demokracji, społeczeństwa obywatelskiego, wolności, sprawiedliwości oraz pokoju.

dowiedz się więcej

HISTORIA PRAW CZŁOWIEKA

W świętych księgach wielkich religii nie występuje sformułowanie “prawa człowieka”, ale wiele ich fragmentów mówi właśnie o prawach jednostki. Samo pojęcie godności osobowej wywodzi się z judeochrześcijańskiej wizji człowieka “stworzonego na obraz i podobieństwo Boga”.

Magna Charta Libertatum (Wielka Karta Swobód) wydana przez króla Jana bez Ziemi: “żaden wolny człowiek nie ma być pojmany ani uwięziony albo wyrzucony z posiadłości, (…) ani wygnany lub innym sposobem pognębiony; i ani sami na niego nie wyruszymy, ani nikogo innego przeciw niemu nie wyślemy, jak tylko na podstawie legalnego wyroku równych jemu albo na podstawie prawa ziemskiego”.

Przywileje jedlneńsko-krakowskie Neminem captivabimus (łac. nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego). Przywileje wydane przez Władysława Jagiełłę gwarantowały nietykalność osobistą i majątkową szlachcie.

Petition of Right. Petycja do króla Anglii, zaakceptowana przez parlament i zaliczana do angielskich aktów konstytucyjnych. W dokumencie tym m. in. zabroniono więzienia kogokolwiek bez wyroku sądowego i wyliczono szereg nadużyć władzy.

Deklaracja Niepodległości USA: “wszyscy ludzie zostali stworzeni równi, zostali wyposażeni przez stwórcę w pewne niezbywalne prawa, między którymi są: życie, wolność i dążenie do szczęścia”.

Francja, Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela: “wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi”.

Prawa człowieka w aktualnym rozumieniu zaczęły kształtować się po II wojnie światowej. Powstało wtedy wiele organizacji międzynarodowych (m.in. ONZ, Rada Europy), które dążyły do tworzenia standardów poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności przysługujących każdej jednostce.

10 grudnia 1948 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka – pierwszy uniwersalny i najszerzej w świecie akceptowany dokument dotyczący praw człowieka. Chociaż nie jest dokumentem prawnie wiążącym, lecz jedynie zbiorem zasad, to jest uznawana jako prawo zwyczajowe lub interpretacja Karty NZ. Na pamiątkę tego wydarzenia, 10 grudnia co roku obchodzony jest jako Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka.

Akademia Praw Człowieka

Akademia Praw Człowieka Amnesty International to wielojęzyczna platforma e-learningowa, dzięki której poszerzysz swoją wiedzę na temat praw człowieka! Znajdziesz tu wysokiej jakości bezpłatne kursy e-learningowe, które umożliwiają samodzielną naukę za pomocą komputera bądź innego urządzenia mobilnego podłączonego do Internetu.

ZAREJESTRUJ SIĘ

LGBTI OD A DO Z

Stworzyliśmy niniejszy kurs po to, aby pokazać w jaki sposób prawa człowieka osób LGBTI są w Polsce łamane, co musi się zmienić i jak możesz się zaangażować, aby w tym pomóc.

PRZEJDŹ DO KURSU

SPRZECIWIANIE SIĘ I PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ

Kurs jest poświęcony przemocy wobec kobiet i dziewcząt. Podczas tego kursu pogłębisz swoją wiedzę dotyczącą przyczyn i skutków przemocy ze względu na płeć, dowiesz się więcej o źródłach przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz o tym, dlaczego stanowi ona naruszenie człowieka.

PRZEJDŹ DO KURSU

WPROWADZENIE DO PRAW CZŁOWIEKA

Po ukończeniu tego kursu będziesz potrafił_a wyjaśnić, czym są prawa człowieka. Zdobędziesz wiedzę i umiejętności umożliwiające promowanie i obronę praw człowieka.

PRZEJDŹ DO KURSU

Raporty o stanie praw człowieka

Dzięki raportom rocznym możesz dowiedzieć się, jak wygląda przestrzeganie praw człowieka na świecie. Zapoznaj się z aktualnym raportem rocznym.

Czytaj więcej

© Mohd Firdaus/NurPhoto via Getty Images

Kara śmierci 2024

Z raportu przygotowanego przez Amnesty International wynika, że w 2024 r. odnotowano 1518 egzekucji, czyli najwięcej od 2015 r. – z czego większość na Bliskim Wschodzie. Wykonano je w 15 krajach. To z kolei najniższa liczba w historii, która utrzymuje się już drugi rok z rzędu.

ZOBACZ WSZYSTKIE WPISY