Mężczyzna spaceruje przed posterunkiem policji zniszczonym przez ostrzał w Charkowie 25 marca 2022 roku, podczas inwazji wojskowej Rosji rozpoczętej na Ukrainie. - Rosyjskie uderzenia skierowane na placówkę medyczną w Charkowie 25 marca 2022 r.

Oświadczenie Amnesty International Polska nt. ustaleń dotyczących dokumentowania naruszeń prawa humanitarnego

Amnesty International niezmiennie potępia inwazję Rosji na niepodległą Ukrainę i konsekwentnie wzywa do pociągnięcia sił rosyjskich do odpowiedzialności za dokonane zbrodnie wojenne oraz za ciężkie naruszenia przez Rosję międzynarodowego prawa humanitarnego. Od 8 lat, czyli od zajęcia ukraińskiego Krymu przez Rosję, przypominamy, że ochrona ludności cywilnej w czasie konfliktów zbrojnych to obowiązek wszystkich stron zaangażowanych w wojnę.

Amnesty International od pierwszych dni agresji Rosji na Ukrainę podkreślała, że wojska rosyjskie dopuszczają się niehumanitarnych ataków nie tylko na wybrane obiekty cywilne, ale na wielomilionowe miasta, małe miasteczka i wsie, zamieszkałe często wyłącznie przez ludność cywilną.  Ukraińcy walczą we własnym kraju, broniąc swojego państwa i swoich rodzin wszędzie tam, gdzie są atakowani przez siły rosyjskie. Siły Zbrojne Ukrainy – wspierane przez demokratyczne państwa z całego świata, w tym Polskę – bronią się przed okrutną i niesprawiedliwą napaścią, walcząc na nierównych warunkach narzuconych przez agresora. W konsekwencji giną zarówno żołnierze uczestniczący w konflikcie, jak i niezaangażowane w bezpośrednią walkę osoby cywilne, którym – zgodnie z międzynarodowym prawem – należy się ochrona. Amnesty International podkreśla, że żadne okoliczności nie zwalniają nikogo z obowiązku przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego.  

Niezależność, bezstronność i oparcie o dowody, to podstawowe zasady leżące u podstaw działań naszej organizacji. Wiemy, że w warunkach wojny obronnej – w bezpośredniej konfrontacji zbrojnej z siłami najeźdźcy – dochodzi do sytuacji, w których bliskość walk utrudnia zapewnienie bezpieczeństwa ludności cywilnej. Dlatego nieustannie wzywamy, aby w każdej sytuacji obejmować ich maksymalną ochroną.  

Amnesty International na bieżąco dokumentuje m.in. przypadki egzekucji, tortur, gwałtów i grabieży, których dopuszczają się rosyjscy żołnierze oraz najemnicy, równający z ziemią kolejne ukraińskie miejscowości.  

Monitorujemy naruszenia praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego wszędzie tam, gdzie dochodzi do ich łamania, niezależnie od tego, kto ich doświadcza i kto je stosuje. Dotyczy to również wojny toczącej się w Ukrainie.   

Dotychczas odnotowane przez nas przypadki naruszeń dotyczą m.in. celowych czy nierozróżniających ataków na ludność cywilną oraz egzekucji ludności cywilnej przez wojsko rosyjskie, rosyjskich zbrodni wojennych m.in. w obwodzie kijowskim i Mariupolu, katastrof humanitarnych wywołanych regularnymi ostrzałami, a także stosowanymi przez Rosjan oblężeniami miast. Od chwili wybuchu wojny zgromadziliśmy szereg ustaleń dotyczących niezgodnych z prawem humanitarnych działań, które systematycznie publikujemy w miarę postępów w gromadzeniu dowodów naruszeń praw ukraińskiej ludności cywilnej: Najnowsze wiadomości o rosyjskiej wojnie w Ukrainie (po angielsku).

Amnesty International jako priorytet traktuje zapewnienie praw człowieka i ochrony życia ludności cywilnej i nie zaprzestanie działań na rzecz respektowania powszechnie obowiązujących zasad wynikających z międzynarodowego prawa humanitarnego. 


Zdjęcie w nagłówku: Mężczyzna spaceruje przed posterunkiem policji zniszczonym przez ostrzał w Charkowie 25 marca 2022 roku, podczas inwazji wojskowej Rosji na Ukrainie. Copyright: Aris Messinis / AFP, Photo by ARIS MESSINIS/AFP via Getty Images.

Zobacz więcej informacji na temat inwazji Rosji na Ukrainę na stronie Solidarni z Ukrainą>>>

Stale uzupełniana dokumentacja Amnesty International nt. naruszeń praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego popełnionych w czasie wojny w Ukrainie dostępna na stronie amnesty.org.