Amnesty International odniosła się do potwierdzonych przez ONZ doniesień o stosowaniu wobec ukraińskich cywilów niezwykle dotkliwego i upokarzającego procesu łamania praw człowieka określanego mianem “filtracji” (co zostało również niezależnie zweryfikowane przez Amnesty International).
Marie Struthers, dyrektorka Amnesty na Europę Wschodnią i Azję Środkową, powiedziała:
“Okrutny i niezmiernie upokarzający proces określany mianem ‘filtracji’ jest szokującym naruszeniem międzynarodowego prawa praw człowieka i prawa humanitarnego. Nasze badania pokazują, że wielu przesiedlonych Ukraińców trafia na terytorium Rosji lub terytoriów przez nią okupowanych wbrew własnej woli, nawet jeśli nikt nie stosuje wobec nich siły fizycznej. Deportacja i przymusowe przesiedlenie ludności cywilnej na okupowanym terytorium są zakazane przez międzynarodowe prawo humanitarne i mogą stanowić zbrodnie wojenne lub zbrodnie przeciwko ludzkości. Poddawanie przymusowo przesiedlonej ludności cywilnej procedurze “filtracji” jest nieludzkie i cyniczne.
“Niepokoimy się również losem osób szczególnie narażonych, w tym dzieci bez opieki, rozdzielonych od rodziny, osieroconych, a także osób starszych i z niepełnosprawnością. Część z nich została powstrzymana przez rosyjskich żołnierzy przed ucieczką na terytorium kontrolowane przez Ukrainę. Wielu natomiast po przesiedleniu nie było już w stanie opuścić Rosji lub obszarów przez nią okupowanych”.
“Władze rosyjskie muszą natychmiast zezwolić społeczności międzynarodowej na dostęp i monitorowanie tymczasowych ośrodków dla ukraińskiej ludności cywilnej. Muszą także umożliwić zbadanie procedur ewakuacyjnych stosowanych w odniesieniu do ludności cywilnej, która znalazła się w potrzasku z powodu wojny. Muszą również natychmiast zapewnić ludności cywilnej bezpieczne opuszczenie strefy walki i umożliwić przedostanie się na terytorium Ukrainy. Osoby przebywające w Rosji muszą mieć dostęp do środków pozwalających im na opuszczenie kraju i dotarcie do Ukrainy lub innego państwa trzeciego”.
Tło/Kontekst
Amnesty International udokumentowała szereg przypadków znęcania się rosyjskich żołnierzy nad zatrzymanymi ukraińskimi cywilami, których poddano procesowi “filtracji”. Doszło do nich podczas opuszczania strefy działań wojennych lub przekraczania granicy rosyjskiej.
Niektóre dzieci bez opieki, oddzielone od rodziny lub osierocone, jak również ludność cywilna z Mariupolu, która opiekuje się osobami starszymi i z niepełnosprawnościami, zostali przymusowo przeniesione do Doniecka. Niektóre z dzieci oraz niektórzy cywile byli w tym czasie w trakcie ewakuacji na tereny kontrolowane przez Ukrainę.
Szczególnie narażone na uwięzienie w Rosji lub obszarach przez nią kontrolowanych są osoby starsze ze względu na brak informacji, środków finansowych i problemy z poruszaniem się.
Nie wydaje się, by istniały efektywne procedury umożliwiające osobom starszym lub osobom z niepełnosprawnością powrót z Rosji lub terytoriów przez nią okupowanych na terytorium Ukrainy.
Samochód z ukraińskimi tablicami rejestracyjnymi zapakowany po brzegi bagażami, widziany w pobliżu punktu służącego filtracji ludności w regionie Ługańskim. Foto.: Sergii Kharchenko/NurPhoto.
Zobacz więcej informacji na temat inwazji Rosji na Ukrainę na stronie Solidarni z Ukrainą>>>