1 – Masowe protesty
Źródła obecnych niepokojów w Wenezueli sięgają 29 marca 2017 r., kiedy to Sąd Najwyższy –wspierany przez prezydenta Nicolása Maduro – chciał przejąć kontrolę nad Zgromadzeniem Narodowym, w którym opozycja posiada większość. To wywołało masowe protesty od kwietnia do lipca, które zostały stłumione przez administrację Maduro.
Według danych Wenezuelskiego Obserwatorium Konfliktów Społecznych w 2018 r. odnotowano rekordową liczbę 12 715 protestów w całym kraju. Były one kontynuowane w 2019 r. po tym, jak przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Juan Guaidó wezwał do masowych demonstracji przeciwko Maduro. Między 21 a 25 stycznia w kraju odbyły się 1 023 protesty.
2 – Nadmierne użycie siły
Między kwietniem a lipcem 2017 r. zginęło ponad 120 osób, około 1 958 zostało rannych, a ponad 5 000 zostało zatrzymanych podczas masowych protestów w całym kraju. Raport Amnesty International „Noce terroru” z 2017 r. ujawnił, jak wenezuelskie siły bezpieczeństwa i sponsorowane przez rząd cywilne grupy zbrojne brały udział w brutalnych włamaniach do prywatnych domów, by zastraszyć ludzi i zabronić im uczestnictwa w demonstracjach lub jakiejkolwiek innej formy protestu.
Od 21 do 25 stycznia 2019 r. co najmniej 41 osób zginęło w okolicznościach związanych z masowymi protestami, wszyscy od ran postrzałowych. Ponad 900 osób zostało arbitralnie zatrzymanych, w tym 770 arbitralnych aresztowań zgłoszono jednego dnia, 23 stycznia. Amnesty International udokumentowała dwa przypadki ofiar śmiertelnych i jeden osoby ciężko rannej w wyniku nadmiernego użycia siły przez policję i korpus wojskowy.
3 – Polityka represji
Władze państwowe prowadzą w trakcie kryzysu systematyczną politykę represji. Ostatnie badania Amnesty International wykazały, że wenezuelskie siły bezpieczeństwa pod dowództwem Maduro przeprowadzały selektywne egzekucje pozasądowe, w ramach rozszerzania tej polityki. Szczególnie dotknięte zostały zubożałe obszary Caracas i innych części kraju, a ofiary zostały później przedstawione jako „przestępcy” zabici w starciach z policją.
Z 41 ofiar zabitych podczas protestów na początku 2019 r. Amnesty International udokumentowała sześć pozasądowych egzekucji dokonanych przez wspierane przez państwo siły bezpieczeństwa, a także nadmierne użycie siły przez władze pod dowództwem Nicolása Maduro.
W raporcie z 2018 r. „Tak nie da się żyć” Amnesty ujawniła, w jaki sposób siły bezpieczeństwa używają siły z zamiarem zabicia ludzi najbardziej narażonych i wykluczonych społecznie w kraju – pod pretekstem „zwalczania przestępczości”.
4 – Dzieci wśród zatrzymanych
Władze państwowe wykorzystały wymiar sprawiedliwości do nielegalnego nękania tych, którzy myślą inaczej. Według wenezuelskiej organizacji Foro Penal, 988 osób zostało arbitralnie zatrzymanych między 21 a 31 stycznia 2019 r. Wśród zatrzymanych było 137 dzieci i młodzieży, z których 10 nadal przebywa w areszcie. Pojawiły się również zarzuty tortur i innego złego traktowania zatrzymanych. Według stanu na dzień 31 stycznia 2019 r. Foro Penal oszacował, że liczba osób zatrzymanych z powodów politycznych wynosiła 942. Chociaż wiele osób zostało zwolnionych, większość z nich stanie przed sądem.
5 – Cywile sądzeni przez sądy wojskowe
Aresztowani protestujący byli często sądzeni przez sądy wojskowe, co jest sprzeczne z prawem międzynarodowym. Osoby ścigane stanęły w obliczu takich zarzutów, jak „związek z zamiarem podżegania do buntu” i „atakowanie wartownika”, które są stosowane do personelu wojskowego. Jest to kolejny dowód na to, jak bardzo władze są zdeterminowane by uciszyć sprzeciw. Według Foro Penal, 817 osób było sądzonych przez sądy wojskowe w okresie od kwietnia 2017 r. do stycznia 2019 r.
6 – Trzy miliony uchodźców i migrantów
Według danych ONZ szacuje się, że od 2015 roku z Wenezueli uciekły ponad trzy miliony ludzi, co stanowi 10% populacji tego kraju. Większość szukała schronienia w Brazylii, Chile, Kolumbii, Ekwadorze i Peru, jako główną przyczynę wyjazdu podając odebranie prawa do opieki zdrowotnej i dostępu do żywności. Innymi słowy, osoby te uciekają w obawie o swoje życie. Amnesty International wezwała rządy w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach do zapewnienia wenezuelskim uchodźcom dostępu do procedur ubiegania się o azyl.
7 – Tłumienie wolności słowa
Pojawiły się liczne doniesienia o naruszeniach prawa do wolności wypowiedzi, w tym o arbitralnych zatrzymaniach i/lub deportacjach co najmniej 19 pracowników mediów, zarówno obywateli Wenezueli, jak i obcokrajowców. W styczniu 2019 r. co najmniej 11 dziennikarzy zostało zatrzymanych w jednym tygodniu, a wielu z nich, w tym Jorge Ramos i jego zespół z sieci telewizyjnej Univision, zostało wydalonych z Wenezueli. Cenzura i nakazy zamknięcia stacji radiowych są powszechne. Rząd zamknął 50 mediów w 2017 roku.
8 – Kryzys gospodarczy
Według Zgromadzenia Narodowego inflacja w Wenezueli wyniosła 1 698 488% w 2018 roku. Międzynarodowy Fundusz Walutowy szacuje, że w 2019 r. roczna stopa inflacji osiągnie 10 000 000%. Tymczasem oficjalna płaca minimalna w Wenezueli wynosi 6 dolarów amerykańskich (18 000 boliwarów wenezuelskich) miesięcznie – i jest to dochód dużej części populacji. Nieuniknionym rezultatem jest to, że wielu ludzi nie stać na podstawowe towary.
Niedobory podstawowych dostaw, takich jak dostawy żywności i lekarstw, spowodowały, że miliony Wenezuelczyków żyją w alarmujących warunkach, które z każdym dniem się pogarszają. Środki podjęte przez władze państwowe uderzyły w płace i prawa pracownicze. Do 2013 r. władze Wenezueli poczyniły znaczne postępy w zakresie praw gospodarczych i społecznych, ale w ostatnich latach tendencja ta wyraźnie się odwróciła.
9 – Rząd zaprzecza
Nicolás Maduro wielokrotnie zaprzeczał, że kraj przeżywa kryzys praw człowieka. Zaprzecza istnieniu niedoborów żywności i leków. Oficjalne statystyki dotyczące dobrobytu ludności są sprzeczne z raportami niezależnych organów.
W związku z tym, że władze zaprzeczyły kryzysowi, nie zaakceptowały też międzynarodowej pomocy humanitarnej, która była wielokrotnie oferowana. Ma to katastrofalny wpływ, zwłaszcza na sytuację osób najuboższych.
10 – Destrukcyjne sankcje USA
28 stycznia 2019 r. rząd USA ogłosił nowe sankcje, które uniemożliwiają wenezuelskiemu państwowemu koncernowi naftowemu eksport ropy naftowej do USA. Sankcje powstrzymują jednocześnie amerykańskich dostawców sprzedających produkty, których Wenezuela potrzebuje do przetwarzania ciężkiej ropy naftowej. Biorąc pod uwagę, że wenezuelska gospodarka jest w dużym stopniu uzależniona od eksportu ropy naftowej i że USA są jednym z głównych partnerów handlowych Wenezueli, sankcje te mogą jeszcze bardziej utrudnić życie mieszkańcom tego kraju.
Wezwij ONZ do skutecznego dostarczenia pomocy humanitarnej do Wenezueli! PODPISZ PETYCJE!>>>
Dowiedz się więcej na stronie kampanii: “Światło dla Wenezueli”>>>